«Ўзбекистон темир йўллари» акционерлик жамияти тошкент темир йўл муҳандислари институти «Темир йўл транспортида автоматика ва телемеханика» кафедраси «автоматика ва телемеханика тизимларининг ишончлиги ва харакат хавфсизлиги»

берилган шартларни хатосиз бажариш даражаси;

• берилган шартларни хатосиз бажариш даражаси;
• дастурий қолдирилиш даражаси;
• умумий алгоритм тузилишининг сифати ва дастурнинг мувофиқлик даражаси.
• Хизмат кўрсатувчи омиллар. Хизмат кўрсатиш жараёнида ҳам ишончлиликка таъсир қилувчи бир қатор омиллар пайдо бўлади. Унга қуйидагилар киради:
• объектга хизмат кўрсатишни ташкил қилиш сифати;
• объектни бузилишида ишлаш қобилиятининг тикланиши;
• қўшимча элементлар заҳираси билан таъминланганлик.
• Объект тузилиши унинг ишончлилигига таъсир қилади. Ҳар бир бошқариш тизимининг маълумот узатиш тармоғи алоҳида элементлар бузилганда ҳам тармоқ ишлаш қобилиятини таъминлаш тарзида лойиҳаланган.
• Заҳиралаш – бузилган асосий воситалар ўрнига заҳира воситаларидан фойдаланиш.
• Объект таркибига кирувчи барча воситаларнинг техник ҳолатини назорати улкан объектлар ишлаш қобилиятини таъминлаш учун жуда муҳимдир. Фақат ишончли ва етарлича назорат асосида ишончлиликни – заҳира элементни ишга тушириш, тузилишни ўзгартириш, объектни фугкционаллаштириш жараёнини бошқариш мумкин.
• Мажмуаланган элементларнинг рационал танлови ишлашини оптимал тартибиини таъминлаш ишончлиликка таъсир қилувчи муҳим омилларга киради.
• Аппаратурани нохуш таъсирлардан ҳимояланганлиги тизим ишончлилигига таъсир қилувчи муҳим омилдир. Ҳимоянинг хусусиятлари – герметизация, экранлаштириш, ҳалақит ҳимояланганлик ва бошқалар.
• Дастурий омиллар. ТИБАТ (АСУП) ва унинг таркибий қисмлари объектни дастурий воситаларни бир вақтдаги ишлаш қобилияти бундай объектларни ишлаш қобилиятини яратади.
• Мавзу бўйича саволлар?
• 1. Техник ва дастурий омилларни солиштиринг.
• 2. Заҳиралаш нима?
• 3. Автоматлаштирилган тизим неча қисмдан иборат?

Асосий тушунчалар:

• Асосий тушунчалар:
• Техник воситалар, дастурий таъминот, хизмат кўрсатувчи шахс, объект тузилиши ва иш тартиби, заҳиралаш, назорат ва тиклаш, мажмуаланадиган элементлар тавсифи, нохуш таъсирлардан ҳимояланиш, технологик жараён сифати, аппаратура хизмат кўрсатишга мослашиш.
• Фойдалниладиган адабиётлар:
• 1. Ворлоу Р., Прошан Ф. «Статическая теория надёжности и испўтания на безопасность». М.: Наука, 1984.
• 2. Ястребенский М.А., Соляник Б.Л. «Надёжность промежуточнўх автоматических систем в условиях эксплуатации». М.: Энергия, 1978.
• 3. А.С. Переборов и др. «Теоритические основў железнодорой автоматики и телемеханики». М. Транспорт, 1984.
• 4. Н..Я. Меньшеков, А.И. Королев «Надёжность железнодорожной автоматики и телемеханики». М.: Транспорт,1976.
• 4-Маъруза
• Темир йўл транспорти АБТ да заҳиралаш
• Режа:
• 1. Заҳиралаш.
• 2.Тузилмавий заҳиралаш.
• 3. Функционал заҳиралаш
• 4. Маълумотли заҳиралаш.
• Заҳиралаш – бу объект ишлаш қобилиятининг заҳира воситалар билан таъминлаш мақсадидаги заҳира воситаларидан фойдаланиш бўлиб, у қуйидагича бўлиши мумкин:
• а) объект тузилишига кирувчи заҳира элементлари;
• б) тизимда бир қатор функцияни элемент билан бажаришни эҳтимолли заҳираси;
• в) берилган функция бажариш учун ажратилган вақт заҳираси;
• г) маълумот йўқолганда уни танлаш учун фойдаланиладиган маълумотлар заҳираси.
• Фойдаланиш воситаси бўйича заҳиралаш тузилмавий, функционал, вақтли, маълумотли бўлиши мумкин.