zbekiston respublikasioliy va rta maxsus ta'lim vazirligi

Darvozani 
zabt etishga qulay pozisiya egallay turib, 
ular aylanib  o’tish va sherik bilan hamkorlik qilishini birga qo’shib olib 
borishdan keng foydalangan holda dadil,  keskin harakat qilishlari kerak. 
Bu  ixtisosdagi  o’yin-chilar  darvozabondan  yoki  shtangadan  qaytgan 
to’plami  qayta  urib  kiritishga,  darvozani  mo’ljallab  zarba  berish  uchun 
paydo  bo’lib  kolgan  ozgina  imkoniyatdan  ham  foydalanib  qolishga 
hamma  vaqt  tayyor  turadilar.  Agar  hujum  markazdan  bo’layotgan 
bo’lsa,  unda  markaziy  hujumchilar  soxta  manyovrlardan  va  joy 
almashinishlardan foydalanib, o’zgaruvchan tezlikda o’ynab, zarba bera- 
digan  pozisiyaga  ochilib  chiqishga  harakat  qiladilar.  Markaziy 
himoyachilardan  birining orqasidan  ochilib chiqish  eng foydali  ochilish 
hisoblanadi.  0 ’rta  qator  o’yinchisini  hujumga  qo’shib  kombinatsiya 
qilishda markaziy hujumchi soxta manyovr qilib,  sherigi kirib keladigan 
zonadan markaziy himoyachini olib ketishi kerak.
0 ’rta qator o’yinchilari  oldingi  marralarga chiqishi mumkin.  Bunda 
ulardan  biri  hujumda  faol  ishtirok  etadi,  ikkinchisi  esa  qanot 
himoyachilari  bilan birgalikda hujumni  quvvatlab, sal orqaroqda harakat 
qiladi.  Biroq  o’rta  qator  o’yinchilari  epizodik  tarzdagina  hujumning 
birinchi  esheloniga  qo’shilishlari  kerak.  0 ’rta  qator  o’yinchilarining 
hadeb  ilgarilab  ketaverishi  to’rtta  hujum-chining  harakatlarini  qisib, 
ulami operativ o’yin joyidan mahrum qilib qo’yadi.
Qanot  himoyachilari  ham  hujumga  epizodik  tarzda  qo’shilib 
turadilar.  Mudofaadagilar to’p  olganlaridan  keyin javob hujumi  vaqtida 
asosan  shunday qilganlari  ma’qul.  Markaziy  himoyachilar esa kamdan- 
kam  hujumga  tashlana-dilar,  chunki  maydon  markazida  raqiblaming 
hamkorlik  qilayotgan  o’yinchilari  borligini,  buning  oqibatida  o’z 
darvozalari xavfda qolishi mumkinligini hamma vaqt yodda tutadilar.
Agar  raqiblar  faqat  zona  himoyasi  tizimini  qIlasalar,  unda 
hujumchilar harakatiga quyidagilar xos bo’ladi:
a) 
o’rta  qator  o’yinchilari  va  qanot  himoyachilarining  hujumga 
qo’shilib,  jamoaviy  manyovr  qilishi  hisobiga  hujumning  ayrim 
uchastkasida son jihatdan ustunlik hosil blishi;
117

---

b)  darvoza  oldidagi  maMum  zonada  raqiblardan  birini  yakka 
kurashda  shaxsan  yutib  chiqib,  keyin  qo’shni  zonada  son  jihatdan 
ustunlik xosil qilish yoki hujumni zarba berib tugatish.
Agar  raqiblar aralash  himoya  tizimini  qoMlab,  asosiy  yinchilami 
juda  yaqindan  qo’riqlasalar,  unda  hujum  qilayotganlar  quyidagi 
harakatlami bajarishlari kerak:
a) himoyachilami tarqatib yuborish va ayni vaqtda qanot hujumchisi 
bilan  ikki  kishilik  kombinatsiyalar  uchun  yaxshi  imkoniyat  yaratish 
maqsadida  dispetcherlik  vazifasini  sheriklaridan  biriga  o’tkazib, 
dispetcheming  o’zini  shaxsiy  qo’riqchisi  bilan  birga  qanotga