Ўзбекистон республикасиолий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети

Ўқитишни такомиллаштирувчи дастур воситалари
– бу 
мутахассислар 
гуруҳи 
томонидан 
ишлаб 
чиқилган 
ва 
предметдаги тегишли мавзулар бўйича дарс жараёнини 
такомиллаштиришга имкон берувчи интеллектуаллаштирилган 
дастурлар ва уни амалиётга жорий этишга шароит яратувчи 
дастурий , техник воситалардир.
Олий таълим муассасалари Жалолидин Румийнинг 
маънавий-ахлоқий тарбияга оид қарашларидан фойдаланиш 
жараёнида бир қатор таълимий ва тарбиявий воситалардан 
ўринли, мақсадга мувофиқ ва самарали фойдаланишга алоҳида 
эътибор бериш лозим. Мазкур ўринда қуйидаги воситалар 
самарали ҳисобланади: 
1.
Техник қурилмалар – компютер, видео ва аудио 
магнитофонлар, нусха кўпайтириш қурилмаси, радио, телевизор, 
интернет ва бошқалар.

---

34 
2.
Ёзма манбалар – илмий, илмий-оммабоп, оммабоп ва 
бадиий адабиётлар, халқ оғзаки ижоди намуналари, тарихий 
ҳужжатлар, луғатлар. 
3.
Моддий ашёлар – иш юритиш қуроллари (иш қоғози, 
ручка, ёзув тахтаси, фломастер, скотч). 
Ёрдамчи материаллар – карточкалар, жадваллар, схемалар, 
тасвирлар, макетлар ва бошқалар. 
Хулоса ўрнида шуни таъкидлаш мумкинки: 
–
Румий педагогик фаолиятини илғор педагогик тажриба 
сифатида қабул қилиш мумкин, чунки унинг ижодида интуиция 
ва ижодкорлик жуда кучли кўринишга эга. 
–
Румий педагогик фаолиятида устоз ўқитувчи эмас 
“маслаҳатчи” вазифасида туради.
–
Румий қарашларида келажак авлод ва педагоглар 
жамоасини ижтимоий ҳимоялаш биринчи навбатда турган.
–
Румий қарашларидан фойдаланиб таълим-тарбиянинг 
сифат даражасини ривожлантириш мумкин. 
–
Румий ўз қарашларида ўз-ўзини англашнинг қимматли 
йўналишлари ва ҳаёт тарзини белгилаш асосида, шахс 
ривожланиши учун имконият яратиб берган. 
–
Румий мунозара пайтида муаммони танқидий таҳлил 
жараёнини ҳам таъминлайди. 
–
Румий шахс характер-хусусиятиини етарлича баҳолай 
олади.
–
Румий ўқитувчининг педагогик фаолиятини олиб 
боришда халақит берадиган психологик тўсиқларни енгиб ўтади. 
Кўзда 
тутилган 
маънавий-ахлоқий 
тарбияни 
такомиллаштиришдаги инновацион ёндашув таълим-тарбия 
жараёнида ўқувчи-талабаларни бугунги кун талабларига жавоб 
бера оладиган юксак маънавиятли кадр бўлиб етишишида хизмат 
қилади ва уларда:
 
–
ижтимоий муаммолар ва жараёнларни мустақил таҳлил 
қила олиши;
–
маънавий, 
миллий 
ва 
умуминсоний 
қадриятлар 
масалалари юзасидан ўз фикрини баён қила олиши;
–
инсоннинг бошқа инсонга, жамиятга, атроф-муҳитга 
муносабатини белгиловчи маънавий мезонларни билиши;

---

35 
–
соғлом ҳаёт тарзини юритиш зарурияти бўйича илмий 
тасаввур ва эътиқодга эга бўлиши; 
–
ўз касбий фаолиятида асосли мустақил қарорларни қабул 
қила олиши; 
–
ўз устида ишлаши каби сифатлар муҳимлигини яққол 
намоён этади. 
Шундай қилиб, олий таълим муассасаси талабаларида 
маънавий-ахлоқий 
тарбияни 
шакллантиришдек 
мураккаб 
педагогик жараёнда Жалолиддин Румийнинг маънавий-ахлоқий 
тарбияга оид қарашларидан фойдаланишни ташкил этишнинг 
самарали шакл, метод ва воситаларини танлай билиш, улардан 
ўринли ва мақсадга мувофиқ фойдаланиш ўзининг ижобий 
натижаларини беради.