Ўзбекистон республикасининг фуєаролик кодекси боблар биринчи єисм I бўлим. Умумий єоидалар

9-модда. Фуєаролик іуєуєларини амалга ошириш

Фуєаролар ва юридик шахслар ўзларига тегишли бўлган фуєаролик іуєуєларини, шу жумладан уларни іимоя єилиш іуєуєини іам ўз хоіишларига кўра тасарруф этадилар.

Фуєаролар ва юридик шахсларнинг ўз іуєуєларини амалга оширишдан воз кечиши бу іуєуєларнинг бекор єилинишига олиб келмайди, єонунда назарда тутилган іоллар бундан мустасно.
Фуєаролик іуєуєларини амалга ошириш бошєа шахсларнинг іуєуєларини іамда єонун билан єўриєланадиган манфаатларини бузмаслиги шарт. Фуєаролик іуєуєий муносабатлари иштирокчиларининг іалол, оєилона ва адолат билан іаракат єилиши назарда тутилади.
Фуєаролар ва юридик шахслар ўз іуєуєларини амалга оширишда жамиятнинг маънавий тамойиллари ва ахлоєий нормаларини іурмат єилишлари, тадбиркорлар эса - иш одоби єоидаларига іам риоя этишлари керак.
Фуєаролар ва юридик шахсларнинг бошєа шахсга зарар етказишга, бошєача шаклларда іуєуєни суиистеъмол єилишга, шунингдек іуєуєни унинг маєсадига зид тарзда амалга оширишга єаратилган іаракатларига йўл єўйилмайди.
Ушбу модданинг учинчи, тўртинчи ва бешинчи єисмларида назарда тутилган талабларга риоя єилинмаган таєдирда, суд шахсга єарашли іуєуєни іимоя єилишни рад этиши мумкин.
10-модда. Фуєаролик іуєуєларини суд орєали іимоя єилиш

Фуєаролик іуєуєлари процессуал єонунлар ёки шартномада белгилаб єўйилганидек, ишлар єайси судга тааллуєли бўлишига єараб, суд, хўжалик суди ёки іакамлик суди (бундан кейин - суд) томонидан іимоя єилинади. (ЎзР 01.08.2007 й. ЎРЄ-106-сон Єонуни тахриридаги єисм)

Єонунда назарда тутилган іоллардагина фуєаролик іуєуєлари маъмурий тартибда іимоя єилинади. Маъмурий тартибда єабул єилинган єарор устидан судга шикоят єилиш мумкин.
11-модда. Фуєаролик іуєуєларини іимоя єилиш усуллари

Фуєаролик іуєуєлари єуйидаги йўллар билан іимоя єилинади:

іуєуєни тан олиш;
іуєує бузилишидан олдинги іолатни тиклаш ва іуєуєни бузадиган ёки унинг бузилиши хавфини тујдирадиган іаракатларнинг олдини олиш;
битимни іаєиєий эмас деб топиш ва унинг іаєиєий эмаслиги оєибатларини єўллаш;
давлат органининг ёки фуєароларнинг ўзини ўзи бошєариш органининг іужжатини іаєиєий эмас деб топиш;
шахснинг ўз іуєуєини ўзи іимоя єилиши;
бурчни аслича (натура) бажаришга мажбур єилиш;
зарарни тўлаш;
неустойка ундириш;
маънавий зиённи єоплаш;
іуєуєий муносабатни бекор єилиш ёки ўзгартириш;
давлат органининг ёки фуєароларнинг ўзини ўзи бошєариш органининг єонунга зид іужжатини суднинг єўлламаслиги.
Фуєаролик іуєуєлари єонунда назарда тутилган бошєача усуллар билан іам іимоя єилиниши мумкин.