Ўзбекистон республикаси ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қЎмитаси

Наслчилик ишларида қўлланиладиган шакллар 
Селекция-наслчилик ишларида қорамолларнинг келиб чиқишини, 
аждодларининг ҳамда ўзининг авлодларини хўжалик- фойдали белгиларини 
наслига ўтказишига қараб, аниқ ҳисобга олишга асосланган. 
Подаларда наслчилик ҳисоботлари махсус шаклларда юритилади. 
№1-сут шакли“Наслдор буқа карточкаси” -ҳар бир насл учун 
ўстиришга қолдирилган наслдор буқага тўлдирилади. Карточкага буқачанинг 
туғилган вақти ва жойи, келиб чиқишига оид шажараси, ўсиш ва 
ривожланиши ҳақидаги (тирик вазни ва ўлчамлари), шунингдек, унинг тўрт 
бўғин аждодлари тўғрисидаги маълумотлар қайд қилинади. 
Тана тузилиши бўйича тана қисмларининг ўлчамлари, экстерьер 
нуқсонлари ѐзилади. Карточканинг орқа томонига буқа қизларининг 
маҳсулдорлиги ва елин шаклларини баҳолаш натижалари, туққандан сўнг 
организмни қайта тикланиш қобилияти, шунингдек наслдор буқани ҳар йили 
комплекс (мажмуий) баҳолаш натижаси, уни бир жойдан иккинчи жойга 
кўчириш вақти ва яроқсизга чиқариш (брак қилиш) сабаблари қайд этилади. 
№2-сут шакли“Наслли сигир карточкаси” -ҳар бир молга туғилган 
санаси, жойи, зоти, отаси-онаси тўғрисидаги маълумотлар, ўсиш 
кўрсаткичлари, маҳсулдорлик, пуштдорлик маълумотлари ва ҳ.ѐзилади. 
Унга ҳам 1-сут шаклидаги каби маълумотлар қайд этилиб, биринчи туғиш 
ѐши кун ҳисобида, сигирни бошқа фермага кўчирганлик тўғрисидаги 
маълумотлар қайд этилади. Уч бўғин аждодлари, сигирнинг маҳсулдорлиги 
ҳақида (сути, кг, сутидаги ѐғ ва оқсил миқдори фоиз ҳисобида) календарь 
бўйича қайд қилинади. 
Ҳар бир лактация давридаги сут бериш маҳсулдорлиги, тирик вазнини 
ѐшига қараб ўзгариб бориши, баҳолаш пайтидаги тўплаган баллари ва 
мажмуий баҳолаш натижалари ҳамда туққандан сўнг организмини қайта 
тикланиш қобилияти, туққан бузоқлари ва елинининг хусусиятлари, олдинги 
лактациялар бўйича ўртача сут маҳсулдорлиги қайд этилади. Соғилаѐтган 
сигирнинг мажмуий баҳолаш класси ва куни кўрсатилади. 
Ҳар иккала карточка хўжалик ва наслчилик корхоналарининг раҳбарлари, 
зоотехник-селекционерлар томонидан имзоланади ва муҳр 
билан 
тасдиқланади. 

---