Zbekiston respublikasi

O’quv mashg’ulotining maqsadi: Jismoniy yuklamani boshqarish usullari, ko’rgazmali va so’z metodidan foydalanish xususiyatlari, o’yin, musobaqa va qatьiy tartiblashtirilgan mashqlar metodlariga tavsif va ulardan foydalanish haqida ma’lumotlarga ega qilish.

O’quv faoliyati natijalari:

 Jismoniy yuklamani boshqarish usullari haqida ma’lumotlarga ega bo’ladi.

 Ko’rgazmali va so’z metodidan foydalanish xususiyatlari haqida ma’lumotlarga ega bo’ladi.

 O’yin, musobaqa va qatьiy tartiblashtirilgan mashqlar metodlariga tavsif va ulardan foydalanish haqida ma’lumotlarga ega bo’ladi.

2-ilova

1. Jismoniy yuklamani boshqarish usullari.

Jismoniy yuklanish deb jismoniy mashqlarni organizmga ta’sir etuvchi hamda sodir bo’ladigan ob’ektiv va sub’ektiv qiyinchiliklarni yengish darajasiga aytiladi. Jismoniy yuklamaorganizmning ish potentsiali sarflanishi va charchash bilan bevosita bog’liq bo’lib charchash jismoniy yuklanishi bilan ifodalangan tiklanish jarayoni ro’y beradigan dam olish bilan bog’liqdir. SHunday qilib, jismoniy yuklamacharchash orqali ish qobiliyatini tiklash va oshirishga olib keladi. Jismoniy yuklanishning samaradorligi uning hajmiga va shiddatiga ko’p proportsional. Jismoniy yuklanishning hajmi deb ayrim mashqlarning ko’p vaqtli ta’sirchanligi shuningdek ma’lum bir vaqtda bajarilgan jismoniy ishlarning miqdoriy yig’indisiga aytiladi (ayrim mashg’ulot yoki uning bir qismi davomida, bir hafta va h.k.). Jismoniy yuklanishning shiddati uning har bir momentdagi ta’sir kuchi, funktsiya kuchlanganligi, ta’sirning bir vaqtdagi qiymati bilan xarakterlanadi. SHiddat ko’rsatkichlari: harakatni tezligi, ishlarning quvvati, qarshiliklar og’irligi, shuningdek mashqlar bajarilishini tezligi va h.k. Jismoniy yuklanishning hajmi va shiddati ko’rsatkichlari orasida teskari proportsional munosabat mavjud. Bundan shu narsa kelib chiqadiki ba’zi mashqlarni shidati qancha yuqori bo’lsa shunchalik hajm imkoniyati kam bo’ladi, va aksincha.