1.2 Қурилиш ашёларини сертификатлаш
Сертификат – маҳсулотларнинг сифат кўрсаткичини ифодалайдиган дастури амал ҳужжатдир.
1991 йил BCA ва ISO BCA доирасида бутун дунё қурилиш индустрияси учун 9000 та сертификат ишлаб чиқилди ва тасдикланди. Сингапурда ўтказилган бу тадбирнинг асосий максади қурилиш стандартларни халкаро менежмент сифат талабларига жавоб беришини таъминлаш эди..
Шунингдек, қурилиш ашёларини қўллашда уларнинг хавфсизлигини аникловчи тажриба ишлари натижаларига кўра тузилган ЎзР 7.193.2006 сонли дастури амал ҳужжатидир. Ушбу ҳужжат (Ўз РҲ 51-047-96) янги қурилиш ашёларини ишлаб чиқаришни сифат кўрсаткичини яхшилаш ва ривожлантириш мақсадида ишлаб чиқилган.
1.3 Метрология асослари
Метрология – юнонча сўз бўлиб, metros – “илмий фан – табиатдаги барча нарсалар ўлчами” дегани. Метрология фани ўлчамга доир тажриба натижаларини назарий томондан таҳлил қилиш, физик ўлчам бирликлари ва уларни аниклашда ишлатиладиган асбоб-ускуналар, тажриба услубларини мутаносиблиги ва ўлчаш аниклиги, ўлчам бирликларини эталонга мослиги каби йўналишларда илмий-амалий иш олиб боради ва олинган натижалар метрология асослари деб кабул қилинади.
Бутун дунё метрология бирлашган комитети (JCGM), хозирги кунда саккизта Халкаро бирлашмадан иборат бўлиб, бош Metrologic ташқилот сифатида фан ва техника эхтиёжи доирасида хужжатлар тайёрлайди.
Метрология фани аниклаган ўлчам бирликлари давлат томонидан конун билан ифодаланади.
Метрология тўғрисидаги Ўзбекистон Республикасининг конунидан (28.12.1993 йил № 1004-XII) айрим маълумот ва жумла мазмунларини шу ишга дахлдор рахбарлар, хамда магистрлар билмоғи лозим.Жумладан:
-“метрология” – ўлчовлар, уларнинг ягона бирликда бўлишини таъминлаш усуллари ва воситалари ҳамда, талаб қилинадиган аникликка эришиш йўллари ҳакидаги фан;
-“ягона ўлчов бирлиги” – ўлчовларнинг натижалари конунлаштирилган бирликларда акс эттирилган ва хатоликлари берилган эҳтимолликда маълум бўлган ўлчов ҳолати;
-“ўлчов воситаси” – ўлчовлар учун фойдаланиладиган ва нормаларнн метрологик хусусиятга эга бўлган техника воситаси;
-“бирлик эталони” – физик ўлчам бирлигини бошка ўлчов воситаларига ўтказиш мақсадида уни кайта ҳосил қилиш ва саклаш учун мўлжалланган ўлчов воситаси;
-“давлат эталони” – ваколат берилган миллий органнинг карори билан Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ўлчов бирлигининг ўлчами сифатида эътироф этилган эталон;
-“метрологик хизмати” – давлат органи ва юридик шахсларнинг метрлогия хизматлари тармоғи ҳамда уларнинг ўлчовлари ягона бирликда бўлишини таъминлашга қаратилган фаолияти;
-“давлат метрология назорати” – метрология коидаларига риоя этилишини текшириш мақсадида давлат метрология хизмати органи амалга оширадиган фаолият;
-“ўлчов воситаларини текширувдан ўтказиш” – ўлчов воситаларининг белгилаб кўйган техник талабларга мувофиклигини аниклаш ва тасдиклаш мақсадида давлат метрология хизмати органлари томонидан бажариладиган ишлар мажмуаси;
-“ўлчов воситаларини калибрлаш” – метрлогик жиҳатдан ҳакикий қийматларини ва ўлчов бирликларини қўллашга яроклилигини аниклаш ҳамда тасдиклаш мақсадида калибрлаш тажрибаларини бажарадиган операциялар мажмуаси.
Метрологияга оид фаолиятни давлат томонидан бошкаришни метрология бўйича миллий орган – Ўзбекистон стандартлаштириш, метрология ва сертификациялаш агентилиги амалга оширади.
Ушбу конуннинг коидалари, шунингдек метрология нормалари ва коидалари бузилишида айбдор бўлган Ўзбекистон Республикасининг юридик ва жисмоний шахслари, давлат бошкарув органлари амалдаги конун ҳужжатларига мувофик жавобгар бўладилар.
Do'stlaringiz bilan baham: |