Юклар |
Меъёрий юк.
Н/м2
|
Юк бўйича мавсумий коэф.
|
хисобий юк.
Н/м2
|
Доимий юклар
|
1.
|
Сувдан химоя қатлам (рубероид) қалинлиги b=1 cм; ρ=600 кг/м3
|
180
|
1.3
|
234
|
2.
|
Асфальт сувоқ қалинлиги b=1,5 cм; ρ=2200 кг/м3
|
360
|
1.3
|
468
|
3.
|
Буғдан ҳимоя қатлами
|
50
|
1.2
|
60
|
4.
|
Иссиклик ўтказмайдиган катлам (пенобетон) қалинлиги b=8 cм; ρ=580 кг/м3
|
464
|
1.2
|
556.8
|
5.
| Пўлат ёпма |
50
|
1.05
|
52.5
|
6.
|
Тугунлар (связь)
|
50
|
1.05
|
52.5
|
7.
|
Тўсинлар (прагон)
|
150
|
1.05
|
157.5
|
8.
| Ферма |
220
|
1.05
|
231
| Жами: |
1524
|
|
1812.3
|
Вақтли юклар
|
1.
| Қор юки |
1500
|
1.4
|
2100
| Жами: |
3024
|
|
3912.3
|
Ферманинг 1м узунлигига тушаётган хисобий юк.
q = q * s
q = 9 x 3.912= 35.208 кН/м
Тугунлардаги хисобий юкдан хосил бўлган кучни аниклаш.
Ферма ва юклар симметрик эканини назарга олиб хисобни ферманинг ярми учун бажарамиз. Ферма кисмларидаги ички кучларнинг курилиш механикаси чизма усулидан фойдаланиб муносабат чизмасини курамиз.
Ферманинг хисоб чизмаси сифатида бутун узунлиги бўйича тенг таъсир этувчи бирлик юк таъсирини қабул қиламиз.
Тугунга тушаётган бирлик юк тугунлар орасидаги масофанинг яримига тенг.
F1=q (b1+b2)/2 = 1 (0+2)/2= 1 кН
F2=q (b1+b2)/2 = 1 (2+2)/2=2 кН
Ra=Rb=(2F1+9F2)/2=(2*1+9*2)/2=10 кН
Фермани қисмларидаги кучларни аниклаш
Фермани 1:100 мастабда чизамиз.
Ташқи кучларни қўйиб чизамиз, берк ва очиқ майдонларни белгилаб оламиз.
Кучлар кўп бурчагини кўраётганда чизмада ташқи кучларни соат стрелкаси бўйича жойлаштирамиз.
Фермага таъсир килаётган кучлар олдинги майдоннинг белгисини кучнинг бошланиши, кучдан кейингисини охиргиси деб қабул қиламиз.
Ферма қисмларидаги кучларнинг тугун кесими усули билан аниқлаймиз ва шундай тугун танлаймизки, ундаги номаълумлар сони иккитадан орртиқ бўлмасин.
Кучнинг ишорасини аниқлаш учун чизмага қараймиз. Агар куч тугунга йўналган бўлса, сиқилишга ва аксинча тескари йўналган бўлса, чўзилишга ишлайди.
Ферма элементларида куч йўналишларини аниқлаш
Ферма қисмларининг кесим юзаларини танлаш
Кесим юзаларини танлаш пўлатнинг маркасини белгилашдан бошлаймиз.
Ферманинг асосий қисимига маркаси 18ПС ГОСТ 235-70-79 бўлган пўлатни қабул қиламиз. Бу пўлатнинг хисобий қаршилиги:
Rs = 22 кН/см2
Фасонка учун маркаси 18ПС бўлган ва хисобий каршилиги Rs = 22 кН/см2 бўлган пўлат қабул қиламиз.
Сарров қисмларининг хисоби. Сарров қисмларининг хисобий узунлиги l0 сифатида тугунлар орасидаги масофа қабул қилинади.
l0=200см
Кесим юзаларини танлашни энг катта куч таъсир этаётган Ж-7 қисмдан бошлаймиз. Nж-7 = 1017,2 кН.
Сарров қисмининг эгилувчанлиги = 71 деб қабул қиламиз. У холда марказий сиқилган қисмининг тўғри йўналиш бўйича эгилиш коэффициентини =0.754 га тенг деб оламиз.
Қисмнинг талаб этилган кўндаланг кесим юзасини хисоблаймииз.
= 1017,2 x0.95 /0.754 x22x 0.95 = 61,32 см2 /2=30.66 см2
Бу ерда γn=0.95 бинолар бўйича хавсизлик коэффициенти 2-синф бинолар учун.
γс=0.95 (СНиП таблица 6)
I=220/70=3.1 см кесим юзасининг зарурий инерция радиуси (r).
Фасонканинг қалинлиги хавон ва тиргаклардаги кучларнинг миқдорига қараб, 2-жадвалдан қабул қиламиз. N=535.04кН бўлганда t= 12 мм қабул қилинади.
N кН
|
260-400
|
410-600
|
610-1000
|
t мм
|
10
|
12
|
14
|
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли бурчак ∟160x10қабул қиламиз.
A = 31.4x2 = 62.8 см2
ix = 4.96 см iy = 6.97 см
Сарров қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз.
х = lo / ix=200/4.96 = 40.32
y = lo / iy=200/6.97 = 28.69
Эгилувчанликнинг энг катта қийматига қараб, коэффициент ни аниқлаймиз.
х = 78 га қараб, = 0.75
Сарров устиворлигини текширамиз.
= 1017.2 x0.95/0.75x62.8x0.95= 21.59 кН/см2 ≤ 22 кН/см2
(22-21.59)/22*100% = 1.86%
Сарров бошқа қисмларини юқоридаги тартибда аниқлаймиз.
Таг сарров хисоби
Хисобий энг катта зўриқиш ҳосил бўлган А-6 қисми учун амалга оширамиз.
Хисобий куч – NА-8 = 1084.16 кН.
Тагсарров учун талаб этилган юзасини аниқлаймииз.
= 1084.16 x0.95/22x0.95=49.28 см2/2 = 24.64 см2
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟140x9 қабул қиламиз.
A = 24.7x2=49.4 см2 ix=4.34см iy=6.16 см
Кесимнинг устиворлигини текширамиз.
= 1084.16x0.95/49.4x0.95=21.94 kH/ см2 ≤ 22 кН/см2
Таг сарров кисимларининг эгилувчанлигини рухсат этилган миқдор n= 400 дан ошиб кетмаслиги керак. l=480 мм.
х = lo / ix =480/4.34 = 110.59 < 400
y = lo / iy =480/6.16 = 77.92 < 400
1-2 сиқилишга ишлайдиган хавон хисоби
Хавондаги хисобий куч N1-2 = 535.04 кН
Хавоннинг узунлигидан қуйидаги формула билан аниқлайммиз.
Хисобий узунлик lox = 0.8 l1-2= 0.8339.4= 271.52 см.
Хавон эгилувчанлигини = 96 деб қабул қиламиз, унда =0.569
Хавоннинг талаб этилган кўндалан кесим юзасини аниқлаймиз.
A = 535.04x0.95/0.569x22x0.95 = 42.74см2
А/2 = 21.37 см2
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟125x9 қабул қиламиз.
A = 22x2=44 см2 ix=3.86см iy=5.56см
Хавон қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз.
х = lo / ix=271.52 /3.86 =70.34
y = lo / iy=339.4 /5.56=61.04
Эгилувчанликнинг энг катта қийматига қараб, коэффициент ни аниқлаймиз.
х =70 га қараб, = 0.768
Хавон устиворлигини текширамиз.
= 535.04x 0.95/0.768х22x0.95= 21.45кН/см2 ≤ 22 кН/см2
(22-21.45)/22*100% = 2.5%
2-3 чўзилишга ишлайдиган xавон хисоби
Хавондаги хисобий куч N2-3 = 440 kN
Хавоннинг узунлигидан қуйидаги формула билан аниқлайммиз.
Хисобий узунлик lox = l1-2= 339.4см.
Хавоннинг талаб этилган кўндалан кесим юзасини аниқлаймиз.
A = 440x 0.95/22x 0.95 = 20 см2
А/2 = 10 см2
Натижага қараб сортаментдан 2 та тенг томонли ∟75x7 қабул қиламиз.
A = 10.1x2=20.2 см2 ix=2.29см iy=3.54см
Хавон қисмининг хақиқий эгилувчанлигини хисоблаймиз.
х = lo / ix=339.4/2.29 = 148.2
y = lo / iy=339.4/3.54 = 95.87
Хавон устиворлигини текширамиз.
= 440x0.95/20.2x0.95= 21.78 кН/см2 ≤ 22 кН/см2
Do'stlaringiz bilan baham: |