Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

2.
 
Шаҳарлар ва урбанизациялашган туманларнинг ландшафт 
таркибини шакллантириш
. Бу йўналиш анчагина хусусий муаммоларни 
келтириб чиқарди. Уларда шаҳарларнинг эффектив кўкаламзор тизимини 
яратиш марказий муаммодир. Говарднинг ишлари бу соҳада тадқиқиотлар 
ўтказишни бошлаб берди. Бу ерда Совет Иттифоқи етакчи (пионер) бўлиб 
чиқди. Москванинг 1920, 1935, 1975 йиллардаги бош тархларида таклифлар 
шаҳарни кўкаламзорлаштиришга тизимли ёндашиб, принципиал аҳамиятга эга 
бўлдилар. Ҳаттоки дунёнинг йирик шаҳарларидаги – Чандигарх ва Бразилия 
шаҳарларида 
лойиҳаланган 
кўкаламзор 
тизимларини 
ҳаётда 
амалга 
оширишнинг иложи бўлмади. Совет Иттифоқида эса ўнлаб шаҳарларни 
кўкаламзорлаштириш тизимини амалга оширишга муваффиқ бўлинди. 
Уларнинг орасида Ленинград, Киев, Минск, Ереван шаҳарлари ўзлариниг 
меъморий жиҳатлари билан ажралиб турадилар.
 
3.
 
Ландшафт архитектурасининг учинчи энг кенг йўналиши деб 
турли 
вазифали алоҳида ҳудудларни лойиҳалашни
ҳисоблаш мумкин. Аваламбор бу боғ 
ва паркларни лойиҳалаш.Боғ ва парклар ўзининг функционал вазифасига қараб 
фарқланади (ботаника, зоология, болалар, спорт, тематик ва ҳ.к.). Улар техник 
хусусиятларга кўра, масалан: тупроқда, томда, ёпиқ маконда, сунъий хом-
ашёлардан қурилганига кўра ҳам ажратилади. Замонавий боғ ва паркларнинг 
барча хилларини санаб ўтиш қийин. Боғларни лойиҳалаш билан алоҳида 
иморатларнинг ландшафт атрофини ва меъморий комплексларининг ландшафт 
таркиби устида ишлаш ҳам узвий боғлиқдир. Ғарб мамлакатларида ландшафт 
архитектори барча аҳамиятли объектлар гуруҳининг асосий аъзоси ва 
муаллифи бўлиб ҳисобланади. 
 
4.
 
Ландшафт дизайни
– бу ландшафт архитектурасининг энг оммабоп 
замонавий йўналишларидан биридир. Кичик ҳудудлар, бурчаклар ва бошқа 
локал ҳудудлар уларни безатишга сунъий ландшафт дизайнерлик ёндошувини 
талаб қилади.
 
Шундай қилиб, ҳозирги кунда ландшафт архитектураси бутун дунёд 
ўзининг ривожида янги даражаларда турибди. У муҳим мустақил меъморий 
касб сифатида тан олинди ва унга инсон ҳаётининг очиқ муҳитини 
такомиллаштириш каби катта ишларни қилиш ва муаммоларни ечиш талаб 
этилади. 

---