Тўлдирувчи функциялари:
Компонентлар билан кимёвий реакцияга киришмасдан қоришмадаги ғовакларни тўлдиради.
Ғовакли асосан суритилувчи қурилиш қоришмаларида ишлатилганда боғловчи модданинг сув ушлаб туриш хусусиятини оширади; масалан ғиштли девор ёки штукатурка
Қоришманинг айрим махсус хусусиятларини яхшилаш масалан ёнғинга чидамлилигини ошириш емирилишни камайтириши ва х. к.
Қимматбахо боғловчи ўрнига қисман махаллий арзон тўлдирувчидан фойдаланиш ҳисобига, сифатни зарурий даражадаги сақлаган ҳолда материал таннархини пасайтириш.
Турли материалларда қўллаш учун тлдирувчиларга киради. Оҳакли, доломитли ва бошқа табиий кукунлар, жуда майдалпнган минерал вулқонсимон тоғ жинслари, керамик синиқлар, шамол, шлаква бошқа саноат чиқиндилари кукуни, ишлаб – чиқаришнинг асбест чиқиндилари, зола – унос ва бошқалар. Зарурий тўлдирувчининг танлаги ва унинг миқдорини аниқлаш учун лаборатория ўтказилади.
Қуруқ қурилиш аралашмаларнинг дарз кетмаслигини ошириш мвқсадидаги ютуқли йўналиш – бу улар таркибига тўлдирувчилар сифатида натурал ёки синтетик толаларни қўшишиидир.
Қуруқ қурилиш аралашмаларини толалар билан мустахкамлаш мақсадини қуйидагича тушунтириш мумкин:
Чўзилиш ва букилишда чидамлиликни ошириш;
Урилишга чидамлилигини ошириш;
Фракцион таркиб камчиликлари компенсацияси;
Қурилиш қоришмасини қотганда юзага келувчи чўкишни камайтириш;
Дарс кетишга чидамлиликни ошириш (цемент тошидаги кучланишларни релакцияси ҳисобига, кристал ҳосил бўлиши жараёнида ҳам, эксплуатация ҳам);
Цемент тошининг деформационхусусиятини ошириш.
Толаларини мустахкамловчи таъсири қуйидагича тушунтирилади.
Қоришманинг плостик қимсига нисбатан чидамлироқ бўлган толалар юкланишнинг асосий қисмини ўзига олиб, дарзлар ҳосил бўлишни ўзига олиб, дарзлар ҳосил бўлишни тўхтатади.
Қуруқ қурилиш қоришмаларини дисперс армирлаш самарадорлиги – армирланаётган материалнинг функционал вазифасига кўра, тола тури тўғри танлашда, ҳамада толанинг минерал матрица билан мос тушиши, армирлаш фоизи, ишлаб чиқариш усуллари ва эксплуатация шароитларига кўра аниқланади.полипропилен тола цемент материалларда ишлатилади. Турли функционал ваифага эга.
Қуруқ қурилиш қоришмаларида пропилен толани қўллаш дарз ҳосил бўлиниш камайтириш, чўкмани камайтириш, сув ўтказувчанликни яхшилаш, қоришмаларнинг қаватланишни камайтириш, тайё материавлларнинг чидамлилик кўрсаткични оширишга имкон берди.
Полипропилен толалар нисбатан паст зичлиги билан фарқ қилади, бу қоришма тайёрлашда айрим қаватланишга олиб келади, ҳамда етарли бўлмаган совуққа чидамлилик (-15°С га яқин) эга.
Полиакрилнитрил толалар юқори чидамли конструкцион материаллар олиш учун ишлатилади – булар таъмир таркиблари, саноат поллари, ўрнатилган иссиқлик изоляцияси тизимлари штукатуркаси.
Полиакрил толалар композициялар қаттиқлиги ва эластиклилигини ўишатола каби оширади, полиэфир ва целлюлоза толалар эса қаттиқлик ва эластиклик кам миқдорда оширади. Композицияларнинг юқоритемператураларда (40°С) узлуксиз деформацияга чидамлилиги борасида полиакрил толалар шишатола, полиэстер ва целлюлозадан юқори уради. Лекин, шпатлевкани шлифовкалаш жараёнини фақат целлюлоза толалар енгиллашши мумкин.
Целлюлоза толалар. Толалардан фойдаланишнинг асосий мувммоси бу қурилиш қоришмасининг юмшоқлиги ва технологиклигига сезиларли таъсиридир, шунингдек уларни қуруқ қурилиш қоришмалари таркибига қўшишнинг мураккаблигидир. Узунлиги 500 мкм гача бўлган қисқа ва ўртача целлюлоза толалар ихтиёрий турдаги қориштиргичларда етарли даражада осон аралашади. Узун толаларни (500мкм дан узун) юқори тезликда аралаштирувчи аралаштирувчилврда ва деагломераторларда аралаштириш тавсия қилинади.
Целлюлоза толалар сувда эримайди ва панжарасимон молекуляр ҳосил бўлиши билан уч ўлчамли асос яратади, бу таркибнинг бир текис боғланишига ёрдам беради. Бу хусусиятларга кўра, целлюлоза толалар асбет ўрнини босиши мумкин.
Қуруқ қурилиш қоришмаларидацеллюлоза толаларни ишлатиш аввало якуний махсулотнинг сифат кўрсаткичларини оптималлаш ва яхшилашга имкон беради, бунда қоришмали аралашмаларнинг тузилмадаги целлюлоза қўшимча камчилиги ҳисобига реологик характеристикалари яхшиланади. Қоришмаларининг бир жинслиги ва сув ушлаш хусусияти яхшиланади. Бундан ташқари, целлюлоза толалар яққол кўзга ташланувчи гидрофил хусусиятга эга.
Do'stlaringiz bilan baham: |