Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

Н
К_Д= БФ ---------
100
Бу ерда:
Қ_Д – рискли операцияларни амалга ошириш ҳисобига олинган қўшимча даромад;
БФ – баланс фойдаси;
Н – банк бўйича рискни йўл қўйилиши мумкин бўлган даражаси, у қуйидаги формула орқали аниқланади:
Р₁+Р₂+……..+ Р_i + Р_n
Н = -------------------------------- EК_к
К_р

Бу ерда:
Р_i – риск турлари, i=(1,n);

К_к – берилган операция бўйича кредит қўйилмаларининг суммаси;
К_р-мижозларни таркиби ва кредитга лаёқалилигини корректор коэффициенти;
Е – рискни ташқи омилларининг ҳаракатини инобатга оладиган корректор коэффициент;
Рискни оптимал даражасига эришмаганлиги сабабли банкнинг йўқотишлари суммасини ушбу кўрсаткич орқали ҳисоблаш мумкин. Бунинг учун банк бўйича риск фоизининг критериал даражага келтирилган фойда суммасидан риск фоизини ҳақиқий даражага келтирилган фойдани айириш зарур:

Н_к Н_ф

Д_й =(БФ ------) – (БФ------)
100 100

Бу ерда:
Д_й – банкнинг рискли операцияларининг қисқариши туфайли кўрилган йўқотишлар;

Н_к – банк бўйича риск фоизини критериал даражаси;
Н_ф – банк бўйича риск фоизини ҳақиқий даражаси.
Банк рискини оптимал даражадаги катталигига эришиш катта миқдордаги даромадни топишга олиб келади. Рискни йўл қўйилиши мумкин бўлган даражасининг ошиши банкнинг банкротлик ҳолатига олиб келиши мумкин.
Агар йўқотишларни иқтисодий категориясини ишлатадиган бўлсак, рискни миқдор (сон) жиҳатдан тасвирлаш мумкин. Риск маълум бир операцияларни амалга оширишда кўрилиши мумкин бўлган йўқотишлар миқдорини кўрсатади. Бироқ ушбу йўқотишларни етарли даражадаги аниқликда баҳолаш имконияти ҳар доим ҳам бўлавермайди.
Статистик усулнинг моҳияти шундан иборатки, бунда йўқотишлар пайдо бўлишининг эҳтимолларини ҳисоблаш учун кўрилаётган операцияларнинг банк томонидан амалга ошириш натижавийлигига таалуқли барча статистик маълумотларни таҳлил қилинади. Бунда, ҳисобларни аниқлигини ошириш учун нисбатан катта статистик танловдан фойдаланилади. Йўқотишларни пайдо бўлишнинг частотаси қуйидаги формула билан аниқланади:

m
Р_(х) = ------

n
Бу ерда,