III тоифали йўлни жорий таъмирлаш
Табиий иқлим шароити
Тошкент Вилояти иклими
Тошкент иқлими континенталдир, қиши совуқ, ёзи эса иссиқ ва қуруқ бўлади. Иқлим элементларининг тавсифини метеорология ст-яси маълумотларининг таҳлилидан олиш мумкин.
Тошкент серқуёш шаҳарлардан. Қуёш нур сочиб турадиган вақт йилига ўртача 2870 соатни ташкил қилади. Йил давомида эса 110 соатдан (декабрда) 390 соатгача (июлда) ўзгаради. Қуёшсиз кунлар бир йилда ўртача 36 кун. Ўртача йиллик ҳаво ҳарорати эса 13,8 градусга тенг. Тошкент об-ҳавоси ёзда иссиқ ва барқарордир. Йилнинг энг иссиқ ойи – июль, ўртача ҳаво ҳарорати 27 градус. Ёзги ҳаво ҳароратининг энг юқори кўрсаткичи 44,6 градусга тенг бўлиб, 1997 йил кузатилган. Қиш об-ҳавоси нисбатан беқарор ва ўзгарувчан. Энг совуқ ой – январдаги ўртача ҳаво ҳарорати –0,6 градусга тенг, энг паст ҳаво ҳарорати эса –29,5 градусга (1930–1931) тенг.
Тошкент ҳавосининг ўртача йиллик нисбий намлиги 58% бўлиб, қиш ойларида 73–74% дан ёзда 40–44% гача ўзгаради. Энг паст нисбий намлик 5% га тенг бўлиб, 1938 йил ноябрда ва 1961 йил фев.да кузатилган. Ёз ойларида ҳаводаги нисбий намлик миқдори кундузлари кам ҳолларда 80% дан ортади ва ҳаво дим бўлади. Масалан, 1970 йилнинг 21 июлида ҳаво ҳарорати 19,6° бўлганда нисбий намликнинг 90% га етгани аниқланган.
Тошкент атмосфера ёғинларининг ўртача йиллик миқдори 423,4 мм га тенг. Аммо бундан кўп ҳам, оз ҳам бўлиши мумкин. Масалан, 1969 йилда 802,5 мм ва 1916 йилда 206,2 мм ёғин ёққани кузатилган. Атмосфера ёғинлари миқдори йил давомида ҳам нотекис тақсимланган. Йиллик ёғиннинг каттароқ қисми (305 мм) йилнинг совуқ қисмига (октябрь–март), кичик қисми (119,4 мм) эса йилнинг илиқ қисмига (апрель–сентябрь) тўғри келади. Йиллик ёғиннинг 41% дан ортиқроғи баҳорда, қолган қисми эса қишда (36%), кузда (18%) ва ёзда (5%) ёғади. Т.да атмосфера ёғинларининг катта қисми (66%) ёмғир тарзида, 11% қисми қор тарзида ва 23% қисми қор-ёмғир аралаш ҳолда тушади. Қишда қор қопламининг ўртача баландлиги 14 см бўлса-да, айрим вақтларда 20–50 см га ҳам етиши мумкин. Қор қопламининг максимал бал. (54 см) 1969 йил 31 январда кузатилган. Тошкент бўйича 1900–2006 йиллардаги ўртача йиллик ҳаво ҳарорати 0,018 градусга, қиш фаслидаги ўртача ҳаво ҳарорати эса 0,024 градусга ортганлиги, шунингдек, йиллик ёғин миқдори ҳам 60 мм га ортганлиги маълум бўлди. Шаҳарнинг географик ўрни ва ер юзасининг тузилишига боғлиқ ҳолда ёзги (июль) шамолларнинг асосий қисми шимолдан (20%), шимоли-ғарбдан (19%) ва шимоли-шарқдан эсади. Қишда (январь) эса, асосан, шимоли-шарқий (30%) ҳамда шарқий (20%) шамоллар эсади.
|
|
|
Toshkent shahri uchun yo'l iqlim grafigi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oylar bo'yicha havoning o'rtacha harorati t, °C
|
yanvar
|
fevral
|
mart
|
aprel
|
may
|
iyun
|
iyul
|
avgust
|
sentyabr
|
oktyabr
|
noyabr
|
dekabr
|
-0,4
|
2
|
7,9
|
14,7
|
20,2
|
24,9
|
27,1
|
25,1
|
19,6
|
12,8
|
6,7
|
2
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harakat tarkibi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
Yengil avtomobillar
|
60%
|
2100
|
|
|
|
|
|
2
|
Yuk avtomobillari 5t gacha
|
6%
|
210
|
|
|
|
|
|
3
|
Yuk avtomobillari 5-10t gacha
|
14%
|
490
|
|
|
|
|
|
4
|
Yuk avtomobillari 10t dan yuqori
|
10%
|
350
|
|
|
|
|
|
5
|
Avtobuslar
|
10%
|
350
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |