|
YOzma ish quyidagi mezonlar asosida baholanadi
t-r
|
Mazmuni
|
1 bosqich ballari
|
3,4 bosqich ballari
|
1.
|
Reja ijodiy, izchil, mavzuga mos tuzilgan bo‘lsa va matn mazmunini o‘zida to‘la-to‘kis ravishda namoyon qilib tursa
|
2
|
3
|
2.
|
Mavzuga mos keladigan muqaddima so‘z (epigraf) to‘g‘ri tanlangan bo‘lsa
|
1
|
1
|
3.
|
Mavzu to‘g‘ri, to‘liq va batafsil yoritilgan bo‘lsa- 2-3 ball;
badiiy matn yaratish qonun-qoidalariga monand bo‘lsa –2-3 ball;
mustaqil ijodiy fikrlab yozilgan bo‘lsa –2-3 ball;
fikrlari yorqin, asosli bo‘lsa-2 ball;
mavzu mazmuni adabiy til me’yorlariga amal qilgan holda yoritilsa- 2 bo‘lsa
|
10
|
13
|
4.
|
Mavzuga mos sitata (ko‘chirma) larni to‘g‘ri tanlasa
|
1
|
1
|
5.
|
Reja bandlari mazmuni yoritilgan bo‘lsa
|
2
|
3
|
6.
|
Matnda milliy va umuminsoniy qadriyatlardan (hikmatli so‘z, maqol va va h) o‘rinli foydalangan bo‘lsa
|
1
|
1
|
7.
|
Matn mavzu bo‘yicha umumiy xulosalangan bo‘lsa
|
1
|
1
|
8.
|
Mavzu mazmuni hozirgi davr bilan bog‘langan bo‘lsa
|
2
|
2
|
|
Jami:
|
20 ball
|
25 ball
|
t-r
|
Savodxonligi
|
1 bosqich ballari
|
3,4 bosqich ballari
|
1
|
Inshoda hech qanday grammatik xato bo‘lmasa
|
20
|
25
|
2
|
1 ta imlo, 1 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
19
|
24
|
3
|
1 ta qo‘pol bo‘lmagan uslubiy, 1 ta imlo, 1ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
18
|
23
|
4
|
1 ta qo‘pol bo‘lmagan uslubiy, 2 ta imlo, 2 ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
17
|
22
|
5
|
2 ta qo‘pol bo‘lmagan uslubiy, 3 ta imlo, 3 ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
16
|
21
|
6
|
2 ta uslubiy, 4 ta imlo, 4 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
15
|
20
|
7
|
3 ta qo‘pol bo‘lmagan uslubiy, 5 ta imlo, 5 ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
14
|
19
|
8
|
3 uslubiy, 5 ta imlo, 5ta ishora xatosi bo‘lsa
|
13
|
18
|
9
|
4 ta uslubiy, 6 ta imlo, 6 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
12
|
17
|
10
|
5 ta uslubiy, 7 ta imlo, 7ta ishora xatosi bo‘lsa
|
11
|
16
|
11
|
6 ta uslubiy, 8 ta imlo, 8 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
10
|
15
|
12
|
7 ta uslubiy, 9 ta imlo, 9 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
9
|
14
|
13
|
8 ta uslubiy, 10 ta imlo, 10 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
8
|
13
|
14
|
Inshoda 9 ta uslubiy, 11 ta imlo, 11 ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
7
|
12
|
15
|
Inshoda 10 ta uslubiy, 12 ta imlo, 12 ta ishora
xatosi bo‘lsa
|
6
|
11
|
16
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 13 ta imlo,
13 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
5
|
10
|
17
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 14 ta imlo,
14 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
4
|
9
|
18
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 15 ta imlo, 15 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
3
|
8
|
19
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 16 ta imlo,
16 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
2
|
7
|
20
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 17 ta imlo,
17 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
1
|
6
|
21
|
Inshoda 10 dan ortiq uslubiy, 18 ta imlo,
18 ta ishora xatosi bo‘lsa
|
0
|
5
|
Izoh: Ba’zan o‘quvchining yozma ishidagi xatolar miqdori yuqoridagi mezonga mos kelmasligi mumkin. Bunday hollarda 2 ta ishoraviy xatoni 1 ta imlo xato o‘rnida, 2 yoki 3 ta imlo xatoni 1 ta uslubiy xato sifatida baholash mumkin. Xatolarning (uslubiy, imlo, ishora) har biri soni jami 10 tadan oshsa o‘quvchining bahosi o‘z-o‘zidan pasayadi.
Test topshiriqlari.
Olimpiadaning birinchi bosqichida o‘quvchilar 25 ta (17 ta javobi tanlanadigan test va 8 ta javobi yoziladigan testlar beriladi, ulardan 13 tasi ona tili 12 tasi adabiyotdan bo‘ladi) test topshirig‘ini bajaradilar. Test topshiriqlarini bajarishga 60 daqiqa vaqt ajratiladi. Har bir to‘g‘ri bajarilgan test savoliga 2 baldan, noto‘g‘ri bajarilgan topshiriqqa 0 ball qo‘yiladi. Eng yuqori ko‘rsatkich 50 balni tashkil etadi.
3 (viloyat) bosqichida 40 ta (30 ta javobi tanlanadigan test va 10 ta javobi yoziladigan testlar, ulardan 20 tasi ona tili 20 tasi adabiyotdan bo‘ladi), 4 bosqich (Respublika ) olimpiadasida esa o‘quvchilarga 40 ta (20 ta ona tili, 20 ta adabiyotdan) test topshirig‘i beriladi. Test topshiriqlarini bajarishga 80 daqiqa vaqt ajratiladi. Har bir to‘g‘ri bajarilgan test savoliga 1,25 ball, noto‘g‘ri bajarilgan topshiriqqa 0 ball qo‘yiladi. Eng yuqori ko‘rsatkich 50 balni tashkil etadi.
Og‘zaki suhbat
Birinchi (ta’lim muassasasi) bosqich olimpiadaning 3 turi og‘zaki suhbat tarzida o‘tkaziladi. Bu turda o‘quvchining qancha badiiy asarlarni o‘qigani, qay darajada tushunishi, asardan olgan taassurotlari va ifodali yod o‘qishi sinab ko‘riladi.
Og‘zaki suhbatda quyidagilarga:
badiiy matnni vazn talablariga amal qilgan holda ravon, yoddan aytishi;
matnning ohangdor, ta’sirchan, ifodali aytilgani ;
so‘z urg‘usi, mantiqiy urg‘uni to‘g‘ri qo‘yib aytganligi;
asar mazmuni, g‘oyasini jonli, badiiy va aniq ifodalay olgani;
tasvirlarni, so‘zlarni adabiy talaffuz me’yorlariga amal qilgan holda aytishi;
o‘zini tutishi, qo‘l harakati, imo-ishora kabi vositalardan o‘rinli foydalanganiga e’tibor beriladi.
Og‘zaki suhbat uchun eng yuqori ko‘rsatkich -10 ball.
Og‘zaki tur bo‘yicha o‘quvchilar bilimi quyidagicha baholanadi:
T.r.
|
Mazmuni
|
Ball
|
1
|
Badiiy matnni vazn talablariga amal qilgan holda ravon, yoddan aytsa
|
2
|
2
|
Matn ohangdor, ta’sirchan, ifodali aytilsa;
|
1
|
3
|
So‘z urg‘usi, mantiqiy urg‘uni to‘g‘ri qo‘yib yod aytsa;
|
1
|
4
|
Asar mazmuni, g‘oyasini jonli, badiiy va aniq ifodalay olsa;
|
2
|
5
|
Tasvirlarni, so‘zlarni adabiy talaffuz me’yorlariga amal qilgan holda aytsa
|
1
|
6
|
Badiiy matn yuzasidan o‘quvchining o‘z xulosasi
|
1
|
7
|
Qo‘shimcha savollarga to‘liq va aniq javob bersa
|
2
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
