Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

Мисол: 
Мамлакатлар/Маҳсулотлар 
Гилам 
Бўғдой 
Миллий иқтисодиёт 
a
LC
 = 1
a
LW
 = 2
Чет эл иқтисодиёти 
a
LC
* = 6
a
LW
* = 3
Миллий 
иқтисодиётда 
гилам 
ишлаб 
чиқаришнинг 
муқобил 
ҳаражатлари: 
a
LC
/a
LW
 = ½, 
Чет эл иқтисодиётида 
a
LC
*/a
LW
* = 2
.
 
1/2 < (Pc/Pw)world < 2 
агар 
Pc/Pw = 1
, Миллий иқтисодиёт гилам 
ишлаб чиқаришга, Чет эл иқтисодиёти бўғдой ишлаб чиқаришга 
ихтисослашади. 
Ташқи савдодан олинадиган ютуқ 
Бир соат давомида Миллий иқтисодиётда 1 гилам бирлиги ёки ½ 
бўғдой бирлиги ишлаб чиқарилади. Миллий иқтисодиёт гиламни чет элга 
сотса, у ўрнига 1 бўғдой бирлигини олади. Бу эса мамлакат ичидаги
олинадиган ½ бўғдой бирлигидан кўпроқ бўлади. 
Чет эл иқтисодиётида: бир соат давомида 1/6 гилам бирлиги ёки 1/3 
бўғдой бирлиги ишлаб чиқарилади. Ушбу бўғдойни жаҳон бозорида 1/3 
бирлик гиламга алмаштириш мумкин.
Барча мамлакат у нисбий афзалликка эга маҳсулот ишлаб чиқаришга 
ихтисослашса ва уни жаҳон бозорида сотса, ўз чекланган ресурсларини 
самарали ишлатади, ишлаб чиқаришнинг ва истеъмолнинг умумий ҳажмини 
кўпайтиради.
 
 
 

---

32 
3. Кўп маҳсулотли моделда нисбий афзаллик. 
Жаҳон икки мамлакатдан иборат: Миллий иқтисодиёт ва Чет эл 
иқтисодиёти. Барча мамлакат фақат бир ишлаб чиқариш омили – меҳнатга 
эга. Иккала мамлакатда 1дан Nгача маҳсулотлар кўплигини ишлаб чиқариш 
ва истеъмол қилиш имконияти мавжуд. Ишлаб чиқариш технологияси бир 
маҳсулот бирлигини ишлаб чиқариш учун сарфланадиган меҳнат 
ҳаражатлари билан ифодаланади (иш вақти соатларида).