Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

Хулоса:
катта мамлакатда импорт ўрнини босувчи ўсиш ўрин топса, 
унинг савдо шартлари яхшиланишига олиб келади.
28-расм 
Ишлаб чиқариш имкониятлари чизиғини 
иқтисодий ўсиш ва савдо натижасида 
силжиши
23
PPF
1
Y
X
PPF
0
Q
0
RD
0
RS
0
(P
X
/P
Y
)
0
P
X
/P
Y
Xнинг нисбий нархи
RS
1
(P
X
/P
Y
)
1
Q
1
(q
X
+ q*
X
)/(q
Y
+ q*
Y
)
Xнинг нисбий таклифи
 
Манба: Кругман П. Р., Обстфельд М. Международная экономика. Теория и политика: 
Учебник для вузов/Пер. с англ. под ред. В П.Колесова, М.В.Кулакова. – М.: Питер, 2003. – 
с. 127. 
Экспортни кенгайтирадиган ўсиш. 
A мамлакатда меҳнатнинг ҳажми кўпаяпти, бу эса, унинг нархи, яъни 
иш ҳақи пасайишига олиб келади. Меҳнат сиғимқори юқори бўлган X 
маҳсулотнинг ишлаб чиқариш миқдори усяпти, капитал сиғимқори юқори 
бўлган Y махсулотнинг ишлаб чиқариш миқдори камаяпти. Экспорт 
товарининг ишлаб чиқарилиши кенгайиши натижасида унинг экспорт 
ҳажмини ошиши кузатиляпти (29-расм). 
L↑, К = const → w↓ → Qx↑, Qy↓ → Qexp↑. 
Ҳолат 
Ишлаб 
чиқариш 
ҳажми 
Истеъмол 
ҳажми 
Экспорт/Импорт 
Меҳнат 
таклифи 
ўсишидан 
олдин: 
Qx=80 
Qy=20 
Qx=40 
Qy=60 
Qexp=40 
Qimp=40 

---

97 
Меҳнат 
таклифи 
ўсишидан 
кейин: 
Qx=110 
Qy=15 
Qx=50 
Qy=75 
Qexp=60 
Qimp=60 
Кичик мамлакатда экспорт маҳсулотининг ишлаб чиқариш миқдори 
ўсиши натижасида берилган жаҳон нархи даражасида мамлакат кўпроқ 
экспорт қилади ва у истеъмол қиладиган Y маҳсулотнинг чет эл етказиб 
берувчиларига кўпроқ боғлиқ бўлади.