Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

Tashkilotchi deb - shaxs:

- jinoyat sodir etilishini tashkillashtirgan;

- jinoyat sodir etilishga rahbarlik qilgan shaxs tushuniladi.

Dalolatchi deb - jinoyat sodir etilishiga qiziqtiruvchi shaxs tushuniladi. Ya’ni boshqa bir shaxsda jinoyat sodir etish istagini uyg`otishi tushuniladi. Qiziqtirish quyidagi harakatlarda ifodalanishi mumkin:

- kelishish;

- og`dirib olish;

- iltimos qilish;

- ishontirish;

- ko’ndirish;

- buyruq berish;

- aldash va hokozo harakatlarda ifodalanadi.

Odatda dalolatchining harakati shaxs jinoyat sodir etishga rozilik bildirgan vaqtdan boshlab tugaydi.

Agarda dalolatchi o’ziga bog`liq bo’lmagan holatlarga ko’ra, shaxsni jinoyat sodir etishga ko’ndira olmasa, uning harakatlari o’sha jinoyatni sodir etishga tayyorgarlik ko’rish sifatida kvalifikastiya qilinadi.

Odatda, dalolat aniq bir obyekt yoki shaxslarga nisbatan qaratilgan bo’lishi lozim. Jinoyat sodir etishga da’vat etsa-da, jinoyat aynan qaysi obyektga qarshi qaratilishini ko’rsatmaydigan yoki umumiy da’vat qilgan shaxs dalolatchi deb topilishi mumkin emas.