Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

Asoslari
belgilari
Obyektiv asoslariga:	- sodir qilingan jinoyat ijtimoiy xavfi katta bo’lmagan yoki uncha og`ir bo’lmagan jinoyatni tashkil qilishligi; - jinoyatning birinchi marta sodir etilganligi.
Subyektiv asoslariga	- aybdor o’z aybini bo’yniga olish to’g`risida arz qilishi; - jinoyatning ochilishiga faol yordam berishi; - jinoyat tufayli keltirilgan zararni ixtiyoriy ravishda bartaraf qilinishligi; - chin ko’ngildan pushaymon bo’lganligi; - jamiyat uchun xavflilik xususiyatini yo’qotganligi.

Aybdor o’z qilmishiga amalda pushaymon bo’lganligi munosabati bilan javobgarlikdan ozod qilish birinchi marotaba ijtimoiy xavfi katta bo’lmagan yoki uncha og`ir bo’lmagan jinoyatga qo’l urgan, ya’ni muqaddam sudlanmagan, ishi tergov yoki sudga oshirilmagan, tergov va suddan yashirinmagan shaxslarga taalluqlidir.

Shaxs quyidagi hollarda birinchi marta jinoyat sodir etgan deb topiladi:

- oldin hech qanday JK bilan taqiqlangan aybli ijtimoiy xavfli qilmishni sodir qilmagan bo’lsa;

- agar shaxs ilgari ijtimoiy xavfi katta bo’lmagan kam ahamiyatli qilmishni sodir etgan bo’lsa (JK 36-moddasi);

- avvalgi sodir etgan jinoyati uchun jinoiy javobgarlikka tortish muddati o’tib ketgan bo’lsa (JK 64-moddasi);

- qilmish yoki shaxsning ijtimoiy xavfliligini yo’qotganligi munosabati bilan javobgarlikdan ozod etilgan bo’lsa (JK 65-moddasi);

- tomonlarning yarashganligi munosabati bilan (JK 66¹- moddasi) ish tugatilgan bo’lsa;

- shaxs sodir qilgan jinoyati uchun amnistiya akti asosida javobgarlikdan ozod qilingan bo’lsa;

- amnistiya akti asosida sudlanganligi olib tashlangan bo’lsa;

- ilgari sodir etgan jinoyati uchun sudlanganlik muddati tugatilgan yoki tegishli tartibda olib tashlangan hollarda, shaxs birinchi marta jinoyat sodir etgan shaxs deb topiladi.