Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети

  
Бож тарифи назарияси  
Давлатнинг ташқи савдони тартибга солишдаги роли. Ташқи савдо инструментлари. 
Бож тарифи моҳияти, турлари. Ҳимоя тарифининг ҳақиқий даражаси. Тариф тизимининг 
маҳсулот бирлигига қўшилган қийматга таъсирини аниқлаш. Тариф эскалацияси.
Тарифнинг кичик мамлакат иқтисодиётига таъсири. Бож тарифининг товар ички 
бозордаги нархларига таъсири. Бож тарифининг истеъмолчилар манфаатига таъсири. Бож 
тарифининг ишлаб чиқарувчилар манфаатига таъсири. Бож тарифи давлат хазинаси 
даромади сифатида. Бож тарифи киритилишидан мамлакат кўрадиган соф зарарни 
аниқлаш. Бож тарифидан мамлакат кўрган зарарни аниқлаш методлари ва уларни 
такомиллаштириш йўллари.
Бож тарифининг катта мамлакат иқтисодиётига таъсири.
Бож тарифини асослаш учун ва унга қарши келтириладиган далиллар  
Оптимал тариф ставкаси ва уни қўллашдан келиб чиқадиган муаммолар. Бозорнинг 
ўз-ўзини тартибга солишдаги камчиликлари ва ундан келиб чиқадиган эркин савдога қарши 
асослар. Бож тарифи миллий ишлаб чиқарувчиларни ҳимоя қилиш омили сифатида. Бож 
тарифи янги тармоқларни ҳимоя қилиш омили сифатида. Бож тарифи давлат хазинаси 
даромади сифатида. Ноиқтисодий асослар: миллий ғурур, даромадни қайта тақсимлаш, 
миллий хавфсизлик.
Ташқи савдо сиёсатида миқдорий чеклаш усуллари  
Импорт квотаси таърифи. Импорт квоталари қўллашнинг асосий сабаблари. Импорт 
квоталарининг товар ички баҳоларига таъсири. Истеъмолчилар ва ишлаб чиқарувчилар 
манфаатлари. Импорт квоталарининг халқ фаровонлигига таъсири.
Эркин рақобат шароитида импорт квоталари ва бож тарифлари ўрнатиш 
оқибатларининг қиёсий таҳлили. Импорт лицензияларини тақсимлаш усуллари: рақобатга 
асосланган аукцион метод, очиқдан-очиқ афзал кўриш методи, “харажатлар” методи. 
Импорт лицензияларини тақсимлаш усулларининг даромадни қайта тақсимланишига 
таъсири.
Монополия шароитида импорт квоталари ва бож тарифлари ўрнатиш 
оқибатларининг қиёсий таҳлили.
Экспорт ва импортни лицензиялаш ва лицензия турлари.
“Ихтиёрий” экспортни чегаралаш ва уни товарнинг ички баҳоларига ва даромадни 
қайта тақсимланишига таъсири.
Эмбарго, уни қўллаш мақсади, экспортчи ва импортчи мамлакатлар иқтисодиётига 
таъсири.

---