Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги

Юқори жағнинг катта озиқ тишлар илдизини олиш учун тўғри элеваторлардан фойдаланиш: олинаётган тиш илдизи ва тиш катакчасига девори орасига элеваторнинг уч қисми тираб киритилади ва илдизни силжитишга ҳаракат қилинади. Элеватор танглай, кейин, ён тарафлардан солинади. Илдиз силжиганидан сўнг элеватор яна да чўқуррок киритилиб илдиз қўпориб чикарилади. Элеваторлардан фойдаланиб, юқори жағнинг кичик ва катта озиқ тишлар илдизини олаётганда уларнинг ўзига таяниб бўлмайди. Қўпол ва ортиқча ҳаракат қилинса, илдизларни юқори жағ бўшлиғига киритиб юборилиши мумкин.

118 Расм : юқори жағ бўшлиғига киритиб юборилган илдиз
Катта озиқ тишларининг илдизлари ажралмаган бўлса, найза­симон учлари сербар омбурнинг бир учини танглай илдизига, ик­кинчи учини иккила лунж илдизлар орасига ёки илдизларнинг бирига куйиб аста лунж ва танглай томонга тебратиб илдизлар жойидан силжитилади. Олаётганда илдизлар бир-биридан ажралиб кетса, ҳар бири алохида айланма ҳаракатлар билан суғирилади. Катта озиқ тишлар илдизларини омбур ёрдамида олиб бўлмаса, борма­шина ёрдамида тиш каваги туби

119 Расм. Катта озиқ тишлар илдизларини борма­шина ёрдамида ажратилиши:
а) тиш ковагидан шарсимон бор билан тешик очилади
б) фиссурали бор ёрдамида илдизлар ажратилган
в) элеватор ёрдамида чиқарилган
думалок бор билан тешилади (расм а), фиссур бор билан орасидаги тўсиқ кесилади ва танглай илдиз, лунж илдизлардан ажратилади (расм б). Кесилганда ҳосил бўлган оралиққа тўғри элеватор учи киритилиб дастагини айланма ҳаракат билан илдизлар ажратилади (расм в). Элеватор дастагини лунж томонга суриб, танглай илдизини ўрнидан силжитилади ва найзасимон омбур би­лан сиқиб суғуриб олинади. Лунж илдизлар найзасимон омбур би­лан қийинчиликсиз суғуриб олинади.
Бормашина ёрдамида тиш илдизларини очиш ва олиш.
Илдиз қийшиқ, учи гиперцементоз ёки аномалия шаклида
бўлса, олаётганда синиб қолади. Жароҳат натижасида ҳам илдиз
синиши мумкин. Илдиз учи бундай ҳолларда тиш каттаги тубида
(чуқурда) бўлади. Юқорида келтирилган усуллар билан бундай ил­
дизларни олиб бўлмайди. Илдизни бормашина ёрдамида очиб
олиш катта операция ҳисобланади. Уни бошлашдан олдин керакли
асбобларни тайёрлаш зарур.
Тишлар илдизини бормашина ва искана ёрдамида олиш учун борлар ва асбоблар намунаси расмда келтирилган ( расм 124)

а б в