Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

3-клиник босқич
К л и н и к белгилари бўйича бу б осқич « О И Т С -ассо ц и и р л ан - 
ган ком плекс»га я қ и н бўлиб, касал л и кн и н г кей и н ги б о сқи ч - 
л ари да учрайдиган ю қори д араж ад аги ўсмалари бўлган о п п о р - 
тун и сти к и н ф ек ц и я л а р н и н г тарқал м аган л и ги б илан иф одала- 
надиган О И Т С н и н г умумий белгилари мавжуд.
Бу б осқичда узо қ давом этадиган ва сабаби н о а н и қ иситм а 
характерили бўлиб, тан а в азн и н и н г кам ай и ш и 10% дан о ш а ­
ди. Т ери ва ш и л л и қ пардаларда тарқал и ш га ва қай та зўрай и ш - 
га мой ил бўлган анча чуқур ўзгариш лар кузатилади (м асалан, 
қурш аб олувчи тем иратки).
. Т укл и л е й к о п л а к и я ти л э п и т е л и й с и ҳ у ж ай р ал ар и д а Э п ­
с те й н -Б а р р ви руси н и н г ю қори р еп л и к ац и я дараж аси га б е в о ­
сита боғлиқ. У ти л н и н г ён том он л ари н и б и р ёки и кки то м о н - 
лам а о қ бурмалар ёки бўртм алар ш аклида зарарлан и ш и билан 
характерланади. Ж араён тил орқаси да тарқал и ш и м ум кин ва 
ш пател ёрдамида олинм айди, оғр и қ кузатилмайди. Я куний та ш ­
хис қўй и ш учун м олекул яр ги б ри д лаш ёрд ам и д а ви русн и н г 
то п и л и ш и талаб қилинади.
Н ек р о ти к ги н ги ви т ва п ери д он ти т, б актериал и н ф е к ц и я ­
н и н г асоратларид ан б и ри бўлиб, кўп учрайди. У ларга о ғр и қ
п ай д о б ў л и ш и , қон к е ти ш , о ғи зд ан бадбўй к е л и ш и , м и л к - 
н и н г ч айнаш ю засида қизил а й л ан а доғ ҳосил б ўлиш и, тиш
ораси сў р ғи ч л а р и н и н г ч уқурл аш и ш и б и л ан кеч ад и ган м илк 
тў қ и м аси н и н г ярали ёки н ек р о ти к ш и кастл ан и ш л ар и х а р а к ­
терлидир. О датда б ац и лл яр ангим атоз К ап ош и сарком аси ( э н ­
дотел иал ҳуж айралар ўсм аси)ни эслатади.
К ў п и н ч а К ап о ш и с а р к о м аси (К С ) тери д а алоҳида майда 
доғлар тарзида пайдо бўлади, а с та -с е к и н қ а т т и ^ а ш и б қўлга 
сези лад и ва тугунлар кўри н и ш и д а катталаш ади. Э л ем ен тл ар 
сони биттадан ю зтагача бўлиб, тез ёки секи н пайдо бўлиш и 
м ум кин. У ларн и н г катталиги б и р неча м илл и м етрд ан 10 см 
(кўпинча 1 см дан 3 см ) гача бўлади, кўриниш и қизил қўнғир 
рангдан б и н аф ш а ранггача, қора терида эса д еяр ли қора р а н ­
гда бўлади. Ю зда К С одатда бурун учи, кўз косаси атроф и , 
қул оқ орқаси ёки таш қи эш итув йўлида учрайди. А йрим К С
ж о й л а ш и ш и б ўй и ча қурш аб олувчи т е м и р а т к и н и э сл ати ш и
м ум кин. К ўпинча К С ш и кастланиш дан кейин пайдо бўлади. 
Я куний таш ҳис зарарланган тери д ан ол и н ган б и оп татн и ги с­
то л о ги к текш и ри ш д ан кей и н ги н а қўйилади.
О И В и н ф ек ц и яси н и н г бу босқичида ички аъзол арн и н г б а к ­
тери ал , замбуруғли ва б о ш қ а хил зарарлан и ш лари и н ф е к ц и ­
он ж араён та р қ а л маган ҳолда кузатилиш и м ум кин.

---

Ҳаёт давомида организмдаги орттирилган иммунитет танқислиги синдром
287