Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Бирламчи элементлар 
бу - тер и н и , лаб қизил 
ҳ о ш и яси н и ва оғи з ш и л л и қ қ о б и қ қаватини ў згари ш и си э тош - 
м алари, ш унингдек, касал л и к б ош л ан и ш и д а, улар кўчадиган 
(тр ан сф о р м ац и яли ) бўлм ай, балки ф у н кц и о н ал тош м алардир. 
Иккиламчи элементлар 
бу - кўчиш лар ёки ж ароҳатлар о қи б а- 
тида ривож ланган ф у н кц и о н ал элем ен тлард и р, б и роқ, э л ем е н ­
тлар бирлам чи ва икки л ам чи тур га ш артли равиш да аж рати­
лади. К асалли кда элем ентлар юзага келиш и билан улар ни и к ­
килам чи эл ем ен тл ар деб баҳолаш м ум кин. Э ксф оли ати в хей- 
л и тн и н г қуруқ турида касал л и к қал п оқч а ҳосил бўлиш и б и ­
л ан б о ш л ан ад и , у и к к и л ам ч и эл ем ен т саналади: қи зи л ясси
тем и р а тк и н и н г э р о зи я -я р а л и турида эса эр о зи я пуфа к кўчи- 
ш и натиж асида пайдо бўлмайди.
Э лем ен тларн и ш артли бўлиш га қарам асдан уларни таш хис-

---

10
Огиз бўш лит шиллиқ қавати ва ла б касалликлари
лаш да қўллаш жуда аҳам иятли ва зарур. Ф ақат тош м а э л ем е н ­
тл арн и тўғри б и л и ш ги н а, оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қавати ва лаб 
касал л и кл ари н и тўғри таш хислай олиш га, м аҳаллий ўзгариш - 
л а р н и н г к л и н и к кўри н и ш и га асо сл ан и б , орган и зм ҳолатини, 
ж ароҳат ўчоғини ва бутун бир орган и зм га таш қи ом иллар таъ- 
с и р и н и баҳолаш га ҳамда бутун б и р хулосалар асосида касал- 
л и к к а а н и қ таш хис қўйиш га асос яратади.
ОҒИЗ БЎШЛИҒИ ШИЛЛИҚ ҚАВАТИНИНГ
ЖАРОҲАТЛАНИШ ЭЛЕМЕНТЛАРИ
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қавати н и н г ю засида патологик ж а ­
р аён л ар н и н г ри вож лан и ш и ж ароҳат элем ен тлари пайдо бўли- 
ш и б илан кечади. Т урли касалликлардаги эл ем ен тл ар н и н г к е ­
л и б ч и қ и ш и ва м о р ф о л о ги к б е л ги л а р и н и н г а с о си й к л и н и к
кўриниш ларидаги б и р-б и ри га ўхш аш лигига та я н и б , барча ж а- 
роҳат элем ен тлари асоси й белгилари бўйича қуйидаги гуруҳ- 
л арга бўлинади: