Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Тугунча (Papula)
- ш и л л и қ қаватдан ран ги б и л ан ф арқ ла- 
нувчан, ш и л л и қ қ о б и қ ю засидан кўтарилиб турадиган б ўш лиқ- 
си з ҳосиладир. П апула диам етри 3-4 мм дан ош м айди. У нинг 
ш а к л и т у р л и ч а : ту б и ў т к и р л а ш г а н , я р и м а й л а н а - а й л а н а , 
тўм тоқсим он ва б ош қа ш аклларда кузатилади.
А й р и м ҳ о л а т л а р д а п а п у л а н и н г ҳ о с и л б ў л и ш и э п и т е л и й
ҳуж ай ралари н и н г катталаш уви, б ош қа ҳолатларда ш и л л и қ қа- 
ватнинг ўзига хос қатл ам л ари н и н г ф аол и ш тироки нати ж аси ­
да кузатилади. К ўпинча папулалар эп и тел и й л ар катталаш иш и 
ва ўзига хос ш и л л и қ қатл ам л арн и н г ф ао л , бирвақтдаги и ш ти ­
роки натиж асида вужудга келади. Т угунчали то ш м ал ар б е в о ­
сита ял л и ғл ан и ш таъ сирида пайдо бўлади. О ғиз ш и л л и қ қо б и - 
ғи н и н г тангали қавати учун хос 
тангали тошма 
- бу қ и зи л ясси 
те м и р а тк и д а кузатилад и. П а п у л а н и н г р и в о ж л а н и ш и те с к а р и
кечганда, у н и н г ўрн и д а излар қолм айди. П апула қўш и л и ш и - 
д ан тош м алар юзага келади.
Тугун
- ҳосил бўла бош лаганда ш и л л и қ қ о б и қ остида кат- 
т и к ҳосила пайдо бўлади. П айпаслаганда айлана, к а тти қ оғриқ- 
си з и н ф и лтрат ан и каан ад и . Тугун йи ри н глаб, окм а йўли ёки 
яр ал ан и ш (захм гуммаси м исолида) ҳосил ки л и ш и мумкин.
Д ум боқча
- ш и л л и к каватн и н г ҳам м а қ атл ам л ари н и эгал- 
л а б , к о б и к ю за с и га к ў т а р и л у в ч и , б ў ш л и қ с и з и н ф и л т р а т л и
ҳосиладир. У нинг катталиги 0,5-0,7 см бўлади. Д ўм боқчалар зич 
ж ой л аш ган бўлиб, ул арнинг тезда туш иб кетиш ид ан яра кола- 
ди. Я ра би тган д ан кей и н ч ан д и к ҳосил бўлади.
Пуфакча
- сую кд и кл арн и н г (экссудат, қон ) кам м иқдорда 
қуйи л и ш и д ан ҳосил бўладиган б ўш лиқли элем ентдир. У ш и л ­
л и к к о б и к каватн и н г ю за кисм и да ж ой л аш и б , 1,5-2 мм д ан 3- 
4 мм гача катталикда бўлади. П уф акча деворлари эп и тел и й -

---

12
О п и бўш лит ш иллиқ қават и ва лаб касалликлари
н и н г ю п қ а қаватидан та ш к и л топ ган бўлиб, тезд а т е ш и - 
л и б , э р о зи я ҳосил қилади.
П уф ак
- пуф акчадан ф арқпи ўлароқ, катта ҳаж м даги, су- 
юк^тик тутувчи ҳосиладир. Бундан таш қар и п уф ак и н тр о эп и - 
телиал ва субэпителиал қаватда ж ой л аш и ш и м ум кин. П уф ак- 
н и н г серозли ёки гем орраги к сую кд и к б илан тўлган бўлади. 
П уф ак катталиги 5-6 мм д ан бир неча сантим етргача бўлиш и 
м ум кин.