Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Профилактикаси.
Қ и зи л ю гири к қай тал ан и б ту р и ш и н и н г 
о л д и н и о л и ш у ч у н , а й н и қ с а , у л а б д а ж о й л а ш г а н д а , о ғ и з 
бўш лиғида ф о кал и н ф е к ц и я н и б ар тар аф қ и л и ш ҳам да и чки 
аъзол арн и н г касал л и кл ари н и даволаш зарур. Қ и зи л ю гирикдан 
ж ар о ҳ атл ан ган ю з с о ҳ а си н и қуёш н у р и д ан , и с с и қ ва с о в у қ
ҳароратдан ҳим оялаш керак. Кўчага чиқаётганда ж ароҳатлан- 
ган ўчоққа нурдан ҳим ояловчи м ойлар ( “ Щ и т” , “Л уч ” ) сур­
каш зарур, булар п араам и н об ен зой кислота ёки салол ҳамда 
хи нин бўлиш и м умкин.
Қ и зи л ю ги ри к пайдо б ў л и ш и н и н г б и ри н чи й илидаги ба- 
қорги-ёзги даврд а бем орга п р о ф и л акти ка м ақсадида безгакка 
қ арш и д ори воситалари (кунига 1/2-1 таблетка) ё к и пресоцил 
кунига 2-3 таблеткадан б ери ш тав си я қилинади. Қ и зи л ю ги­
р и к б и л ан ж ароҳатлан ган б ем орл ар д и с п ан с е р ҳи соб и да т у ­
ри ш и зарур.

---

172
О т з бўш лит ш и.ииқ қават и ва ла б касалликлари
СКЛЕРОДЕРМИЯ ВА РЕЙНО КАСАЛЛИГИ
Склеродермия
- атр о ф и я нати ж аси д а б и ри кти рув чи тўқи - 
м ан и н г қ атти қ ва таранглаш ган соҳалари ю зага келиб, ж аро- 
ҳатланиш и б илан тавсиф ланади. К ўпинча ж араён ти зи м л и т а в ­
сиф да кечади. С клерод ерм и ян и н г тарқалган кўриниш ларида юз 
соҳаси ж ароҳатланади, б ундай ҳолатларда ж араён бутун лаб, 
кўпинча, ти л , л ун ж ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва м илкни қоплаб 
олади.
Тери ва лаб қи зи л ҳ ош и яси н и н г қотиш и ва таранглаш иш и 
микростоманинг ш аклланиш ига олиб келади. Оғиз бўшлиғи ш ил­
л и к қ о б и қ қавати эпи тел и й си кўпинча, атроф и ял ан ад и , бош - 
қа ҳолларда, ю м ш оқ танглай четлари бурмаааш ади. Тил ш иш и - 
ш и натиж асида катталаш ади, л еки н кейинчалик ф ибри н л аш а- 
д и, буриш ади, таранглаш ади, ю тиш ва сўзлаш увда қ и -й и н ч и - 
л и к тугдиради. С клеродерм ияни кўп роқ юзага келтиради ган ва 
кўзга яққо л таш ланадиган белги бу - периодонт ёри ги н и н г кен- 
гайиш и, периодонт коллаген толаларининг ш и ш и , ай н и вақт- 
да, бу толалар зич ж ойлаш ади, бириктирувчи тўқим алар м иқ- 
д ори кам аяди. П ери од е нтидаги атроф и к ж ар аён н и н г кечиш и 
тиш ларнинг тўкилиб кетиш ига олиб келади.
О гиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги ж ар аён н и н г кен- 
гайиш и, скл ер о д ер м и ян и н г ум умий тер ап и яси , м аҳаллий ф и ­
зи о тер ап и я, ч ан д и к яа р н и н г сўрилиш и ва қон ай л ан и ш и н и н г 
яхш и л ан и ш и га ёрдам беради.