Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги



Download 13,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/313
Sana14.07.2022
Hajmi13,62 Mb.
#799462
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   313
Bog'liq
Огиз бушлиги шиллик кавати Ж.А. Ризаев, 2008

Нурли яра
турлича чуқурликда ва ҳаж м да бўлади. Ч етлари 
а н и қ , қатти қ , к ў п и н ч а и ч к а р и га б уралган , тубида н е к р о ти к
тўқи м а м устаҳкам ж ойлаш ган. Н урли яра учун д ои м и й , кучли 
о ғр и қ хос бўлиб, бу нурли н еври т б илан изо^аанади. Б ем ор 
уйк^усизликдан қ и й н а л а д и , о зад и , руҳи туш ади, д о и м и й н о - 
қулай сезгидан қи йналади. Н урли я р а ўсм ани даволаш ж араё­
нида ўш а соҳадаги тўқим аларда ҳам кузатилади, ш ун и н г учун 
нурли яра ё к и ўсм ан и н г рец и д и ви д еган ф ар қ л и ф и к р л ар н и
ой динлаш тириш зарур.
Қиёсий ташхис
учун ц и то л о ги к те к ш и р и ш муҳим аҳам и- 
ятга эгадир. О ғиз бўш лиғи сан ац и я қ и л и н м аган б ем орл арн и н г 
оғзидаги патологик ж араён тез ривож ланади, м аҳаллий ноқу- 
л ай ом иллар асоси й патогенетик аҳам ият касб этади.


30
Оғиз бўшлиғи шиллиқ қават и ва ла б касалликлари
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати н и н г нурланиш и реак- 
ц и ял ар и н и н г 
профилактикасида 
стом атолог муҳим ў ри н эгал- 
л айди. О ғиз бўш лиғида нур б илан даволаш ўтказиш дан олдин 
уни с а н ац и я қи л и ш зарур.
С томатолог врач бундай бем орларни диспансер ҳисобга оли- 
ш и ш арт. С ан ац и я жуда қисқа муддатда - 2-3 кунда ўткази л и - 
ш и керак. Қ уйидаги тартибда с а н ац и я ч оралари кўриш ни т а к ­
л и ф қилам из:
1. Қ и м и р л а й д и га н , и л д и зи учида су рун кал и я л л и ғл а н и ш
ў ч о ғи б ў л ган т и ш л а р н и о ғ р и қ с и з л а н т и р и б , о л и б т а ш л а ш , 
ўрнини ж аррохлик иплари б илан т и к и ш керак. Т и ш ко р о н ка- 
си ш икастланган, олиб таш лаш учун кўрсатмаси бўлмаган ти ш - 
л а р н и н г ўткир қ и ррал ари н и б артараф қ и л и ш зарур. Т и ш л а р ­
ни н урлантириш ни б ош лам асдан 3-5 кун, эн г кам ида 1,5-2 кун 
олдин олиш м умкин.
2. С унъ ий ти ш л а р н и н г и л д и з қолд и қд ари н и ва м илк ости 
ти ш тош л ари н и тозал аш зарур.
3. Барча кариоз ковакларн и плом балаш керак; б у н и н г учун 
плом ба цем ент ёки пластм ассадан қўйилади.
Н урл ан и ш б и л ан даволаш ўтказиш да б ем ор оғзидаги м е ­
талли сунъий тиш лар қатор муаммолар туғдиради. Ҳ ам мага маъ- 
л ум ки , нурлантириш вақтида металл и кки л ам чи нурлантириш
м анбаи бўлиб хизм ат қилади. Н атиж ада м еталл ш и л л и қ қ о б и қ
қаватнинг қўш им ча реакц и ял ан и ш и эҳтим олини туғдиради. Бу­
н и н г олдини олиш м ақсадида м еталли сунъий ти ш устига 1-2 
мм қалинликд а “ каппа п л астм ассаси” кийдирилади. Н урланиш
ҳам 1-2 мм ч уқурли кка ў ти ш и н и и н об атга оладиган бўлсак, 
кўш им ча н урлан и ш эқти м ол и д ан б ем орн и ҳи м оялаган бўла- 
миз.
Н урланиш дан кейинги ш и л л и қ қ о б и қ қават реакц и яси н и н г 
о;щ ини олиш - организм қ арш и л и к кучини ош ириш га, тўқи- 
м алар ўтказувчанлигини кам айтириш га, ш и л л и қ қ о б и қ қаватга 
ёмон таъсир қилувчи ом илларни бартараф этиш га йўналтирил- 
ган бўлиш и зарур. М ақсадли равиш да рутин, никотин кислота- 
лар, аевит, В12 витам ини, кальций дори воситалари, ўткир ял- 
лиғланиш жараёнлари кучайганда эса корти-костероидлар қўлла- 
нилади.
Н у р л и р е а к ц и я авж о л га н в а қ тд а п а т о л о г и к т и ш м и л к
чўн такл ари , а й н и қ с а , п арод онтд а а н ти с е п ти к эр и тм а л а р б и ­
л ан ю вилади. Ш и л л и қ қават 1%ли нитрал я ъ н и , п ер и ки с м ал- 
ҳами ёки қ о р ао л и , об л еп и ха, кун габ оқар м алҳам и эр и тм аси
билан артилади. Н урл ан и ш д ан кейинги даврда корти костеро- 
идли суртма ва м алҳамлар суркалади. О ғри қ си зл ан ти ри ш м ақ- 
садйда 1%ли тр и м екаи н ёки н о во к аи н эри тм алари , 0,5-1 %ли 
д и к а и н э р и тм а си , 10%ли а н е с т е зи н н и н г м о й ли а р ал аш м аси


Огиз 6у шли ш ш иллиқ қават ининг шикастли жароҳатлари
31
иш латилади. Р еакц и я авж олган вақтда ти ш л ар н и ва ти ш то ш ­
л а р и н и о л и ш , м и л к ч ў н та к л а р и н и кю ретаж қ и л и ш , куй д и - 
рувчи д о р и -а ш ё л а р н и и ш л ати ш умуман м ум кин эмас.
Н урли я р а н и давол аш жуда қ и й и н ч и л и к туғдиради. М ақ- 
садли равиш да п рополис, а р ч ал и -к ар о ти н пасталар, ви там и н - 
ли маз - В|2 л а р билан қўш иб суркалади, ш унингд ек, ҳужай- 
р а л ар н и н г ҳаётий ф ао л и яти га зарур бўлган суб стан ц и я б и о ­
си нтези ни б о ш қ ар и ш , м одда ал м аш и н у ви н и м еъёрлаш зарур. 
В12 ви там и н и б и л ан б и р я р и м -и к к и яри м ой давом и да м ақ- 
садли давол аш уткази л и ш и зарур. А гар к он сервати в даволаш
н а т и ж а б е р м а с а, н у р л и я р а н и ж а р р о х л и к йўли б и л а н ол и б
таш л аш зарур.

Download 13,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   313




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish