25. Т- ва В- лимфоцитлар хосил булишининг асосий боскичини курстаинг:
А. Т-лимфоцитлар лимфобласт ва пролимфоцит боскичидан сунг тимусда узак хужайралардан хосил булади
Б. дифференцировка жараенида турли турдаги Т-лимфоцитлар (киллерлар, хелперлар, супрессорлар ва бошкалар) шаклланади
В. одамда В-лимфоцитлар лимфобласт ва пролимфоцит боскичидан сунг суяк кумигида узак хужайралардан хосил булади
Г. тукимада В-лимфоцитлар антитело ишлаб чикарувчи плазматик хужайраларга айланиш кобилиятига эга
Д. В-лимфоцитлар лимфобласт ва пролимфоцит боскичидан сунг тимусда узак хужайралардан хосил булади
Е. дифференцировка жараенида турли турдаги В-лимфоцитлар (киллерлар, супрессорлар, дифференциаторлар) шаклланади
Ж. одамда Т-лимфоцитлар лимфобласт ва пролимфоцит боскичидан сунг суяк кумигида узак хужайралардан хосил булади
З. тўқимада Т-лимфоцитлар актитело ишлаб чикарувчи плазматик хужайраларга айланиш кобилиятига эга.
2.6. ТМИ бўйича топшириқлар:
Қуйидаги кластерни тўлдиринг:
Лейкоцитлар
Гранулоцитлар Агранулоцитлар
Эозинофиллар Нейтрофиллар Базофиллар Моноцитлар Лимфоцитлар
Метамиелоцитлар Сегментядроли
Таёқчаядроли
Тўғри жавоби:
Лейкоцитлар
Гранулоцитлар Агранулоцитлар
Эозинофиллар Нейтрофиллар Базофиллар Моноцитлар Лимфоцитлар
1-5% 65-70% 0.5-1% 20-35% 6-8%
Метамиелоцитлар Сегментядроли
0-1% 60-65%
Таёқчаядроли
2-4%
Қуйидаги схемани тўлдиринг:
Ўзак ҳужайра Ярим ўзак ҳужайра Унипотент ҳужайра Бластлар Ихтисослашаётган ҳужайралар Етук ҳужайралар
3. АМАЛИЙ ҚИСМ
Мавзуга доир кўриладиган препаратлар:
1-препарат. Қон суртмаси препаратини ёруғлик микроскопи остида диагностика қилиш
(одам қонининг суртмаси)
Препаратга кичик объектив остида қаралганда жуда кўп миқдорда пушти рангга бўялгн эритроцитлар, булар орасида жойлашган кам миқдорда лейкоцитлар кўринади. Эритроцитларнинг икки томони ботиқ бўлгани сабабли марказий қисми бирмунча юпқа бўлиб, оч пушти рангда кўринади. Периферик қисми тўқ пушти рангга бўялади.
Препаратда бинафша рангга бўялган ядролари ва нисбатан каттароқ ҳажмда бўлган лейкоцитлар кўзга ташланиб туради. Лейкоцитлар сони қонда эритроцитларга нисбатан анча кам бўлиши сабабли ҳар қайси кўриш майдонида учрайвермайди. Нейтрофил лейкоцитлар препаратда энг кўп, яьни лейкоцитлар умумий сонини 65-75 фоизини ташкил қилади. Улар нисбатан йирикроқ, шакли юмолоқ, диаметри 10-12 мкм. Цитоплазмасидаги доначалари майда бўлиб, пушти ва бинафша рангга бўялади. Доначалар цитоплазманинг ҳамма жойида ҳам кўринавермайди. Етилган нейтрофилларнинг ядролари 3-4 сегментли бўлиб, сегментлар бир-бири билан жуда нозик, баьзан деярли кўринмайдиган кўприкчалар билан туташиб туради. Баъзида препаратда ядролари таёқча ёки ловия шаклидаги нейтрофилларни ҳам учратиш мумкин. Эозинофил лейкоцитлар нейтрофил лейкоцитларга нисбатан кам учрайди. Цитоплазмасидаги йирик доначалар эозин билан пушти рангга бўялади. Ядроси эса бинафша рангга бўялиб кўпинча 2 сегментли, баъзан 3-4 сегментли ҳам бўлади. Базофил лейкоцитларни одатдаги қон суртмасидан топиш жуда қийин, чунки улар лейкоцитлар уммий сонининг 0,5-1,0 фоизини ташкил қилади. Ядролари кам сегменлардан тузилган бўлиб, баъзан V шаклида учрайди. Цитоплазмасидаги доначалар базофил, яъни оч бинафша рангга бўялиб, улар бирмунча йирик ва дағалдир. Бу ҳужайраларнинг диаметри 8-10 мкм атрофида бўлади. Лимфоцитлар лейкоцитларнинг 20-30 фоизини ташкил қилиб, уларнинг диаметри ҳар - хил 4,5 мкм дан то 16 мкм гача ва ундан ҳам ортиқ бўлади. Уларнинг асосий қисми кичик диаметрли 4,5-7,0 мкм келадиган шаклда бўлиб, тўқ бинафша рангга бўялади, ядроси эса цитоплазманинг деярли ҳаммасини эгаллаб ётади. Цитоплазмаси гардишга ўхшаб ядрони ўраб туради, доначалари бўлмайди ва базофил бўялади. Моноцитлар лейкоцитларларнинг 6-8 фоизини ташкил қилади ва уларни микроскоп остида топиш қийин эмас. Буларнинг ядролари ловиясимон ёки тақасимон шаклдаги кенг ҳошияли базофил цитоплазмага эга бўлган йирик ҳужайралардир. Диаметри 16-20 мкм гача бўлади. Тромбоцитлар микроскоп остида юмалоқ, овалсимон, дуксимон ёки нотўғри жуда майда, рангсиз гуруҳ-гуруҳ бўлиб ёки бир-бирига ёпишган танача шаклида кўринади. Буларнинг диаметри 1-4 мкм атрофида. Улар 2 қисмга: маркази донадор бўялувчи қисм грануломерга ва пластинкалар асосини ҳосил қилувчи бўялмайдиган қисм - гиоломерга бўлинади.
Do'stlaringiz bilan baham: |