Ўзбекистон республикаси президенти ҳузуридаги қонунчилик ва ҳУҚУҚий сиёсат институти

(Сингапур, 
Япония) 
“унутилишга бўлган ҳуқуқ”
(right to be forgotten)
деган 
ном билан қўлланилувчи ушбу ҳуқуқ шахснинг ўзи ҳақидаги 
қонунга хилоф йўл билан тўпланган ёки ҳуқуқий асосларга эга 
бўлмаган маълумотларни 
ахборот ресурсларидан, жумладан 
Интернетдан йўқ қилинишини
талаб қилиш ҳуқуқини 
англатади. 
Мазкур норма Германия, Испания, Словения, Озарбайжон, 
Арманистон, Қозоғистон конституцияларида ҳам ўз ифодасини 
топган, шунингдек Европа иттифоқининг Маълумотларни ҳимоя 
қилиш регламентида (General Data Protection Regulation) ҳам 
белгилаб қўйилган.
Бундай норманинг киритилиши, инсоннинг шахсий 
дахлсизлигини 
таъминлашни 
Конституция 
даражасида 
мустаҳкамлайди, пировардида ҳар бир инсонга унинг ўзигагина 
тегишли бўлган маълумотларнинг сир сақланиши, унинг 
розилигисиз берилиши, олиниши ёки тарқатилишининг кафолати 
бўлиб хизмат қилади.
36-савол: 
Шахснинг республика бўйлаб 
эркин ҳаракатланиш ҳуқуқига эгалиги 
белгиланиши инсонларнинг ҳаётида қандай 
ижобий ўзгаришларга сабаб бўлади?
Жавоб: Эркин ҳаракатланиш
ҳуқуқи шахснинг 
мамлакат ҳудудида бир жойдан 
иккинчи жойга бориш, турар ва 
яшаш жойини эркин ўзгартириш, 
мамлакатдан чиқиш ва қайтиш 
ҳуқуқини қамраб олади. 
Мазкур ҳуқуқ инсоннинг 
эркин ривожланишига хизмат 
қилади ва у Инсон ҳуқуқлари 
умумжаҳон декларацияси, Фуқаровий ва сиёсий ҳуқуқлар 
тўғрисида халқаро пакт ва бошқа инсон ҳуқуқлари соҳасидаги 
халқаро шартномаларда алоҳида эътироф этилган. 

---

64
Ўзбекистон 
Республикаси 
Президенти 
Ш. Мирзиёев 
2022 йил 20 июнь куни Конституциявий комиссия аъзолари 
билан бўлиб ўтган учрашувда