Ўзбекистон республикаси президенти ҳузуридаги давлат бошқаруви академияси янги ўзбекистон – янгича дунёқараш

Маъмурий ҳуқуқбузарлик – қонун ҳужжатларига биноан маъмурий жавобгарликка тортиш назарда тутилган шахсга, фуқароларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларига, мулкчиликка, давлат ва жамоат тартибига, табиий муҳитга тажовуз қилувчи ғайриҳуқуқий, айбли (қасддан ёки эҳтиётсизликдан) содир этилган ҳаракат ёки ҳаракатсизликдир.
Суд – давлат қонуни билан мустаҳкамланган процессуал тартибда жиноий, фуқаролик, маъмурий ва бошқа тоифалардаги ишларни кўриб чиқиш ва ҳал этишни амалга оширувчи давлат органи.
Суд ҳoкимияти – конституцияга мувофиқ давлат ҳокимиятининг бўлиниш принципига асосан ҳокимият тармоғи бўлиб, у суд органлари орқали амалга оширилади, улар Ўзбекистон Республикаси конституциявий суди, Олий суди ва олий хўжалик судлари тизимидан ташкил топади.
Суд ҳимояси – фуқаролар ҳуқуқини, шунингдек, айбланувчининг (судланувчининг) жавобгарлигини енгиллаштириш ёки айбдорлигини рад этишга, мулкини ва шахсий озодлигини, соғлиги ва ҳаётини, эрки ва қадр-қимматини жиноий тажовузлардан ҳимоя қилишга қаратилган процессуал ҳаракатлар йиғиндиси ҳисобланади. Бу ҳуқуқ, жиноят, фуқаролик ёки маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги ишлар бўйича суд ишида ҳимоячи (адвокат) қатнашиши билан таъминланади.
Фуқаролиги бўлмаган шахс – Ўзбекистон Республикаси ҳудудида доимий яшаб турган, Ўзбекистон Республикасининг фуқароси бўлмаган ва ўзининг чет давлат фуқаролигига мансублигига доир далилга эга бўлмаган шахс.
Чет давлат фуқароси – Ўзбекистон Республикасининг фуқаролигига эга бўлмаган, бошқа давлат фуқаролигига ва ўзининг бошқа давлат фуқаролигига мансублигига доир далилга эга бўлган шахс.


АДАБИЁТЛАР

1. 
   Рустамбаев М. Х., Тухташева У.А. Ўзбекистон Республикасида суд ҳокимияти ва суд-ҳуқуқ ислоҳоти: илмий-публицистик нашр – Т.: ТДЮИ нашриёти, 2009. – 559 б.
   
2. 
   Муҳитдинова Ф.Ф. Судебно-правовая реформа в Узбекистане: Задачи, достижения, перспективы. Монография. – Тошкент: 2008.- 192 С.
   
3. 
   Давлат бошқарувида фуқароларнинг бузилган ҳуқуқларини суд орқали ҳимоя қилиш: миллий ва хорижий тажриба (илмий-амалий қўлланма) / Масъул муҳаррир ю.ф.н. Ф.Э.Мухамедов. – Т.: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Амалдаги қонун ҳужжатлари мониторинги институти нашриёти, 2014. – 156 бет.