Zbekiston respublikasi oliy va

“Moliyaviy tahlil” f
anidan mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarish 
uchun uslubiy ko’rsatma Toshkent moliya institutining o’quv-uslubiy
Kengashida ko’rib chiqildi, ma’qullandi va nashrga tavsiya etildi. (2021 yil _ 
oktabr) 
Taqrizchilar:
Ismailova M. 
G’aniyev SH. 
– 
– 
TDIU, “Moliyaviy tahlil va audit” kafedrasi, PhD. 
(
turdosh OTMdan
) 
TMI, “Buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va audit” 
kafedrasi dotsenti, i.f.n. (
tayanch OTMdan
) 

---

3 
 
KIRISH 
Karonavis pandemiyasi natijasida bugun jahon iqtisodiyotining barcha real 
tarmoqlarida sezilarli darajada pasayish kuzatilmoqda. Butun dunyoda sodir 
bo‟layotgan bunday vaziyat albatta O‟zbekiston iqtisodiyotiga ham sezilarli ta‟sir 
ko‟rsatmoqda va bir qancha muammolarni keltirib chiqarmoqda. Shu sababli har 
qanday sharoitda ham mavjud korxonalar faoliyati saqlab qolishga jiddiy e’tibor 
qaratilmoqda. Bu esa o’z navbatida korxonalarning samarali faoliyat olib borishlari 
uchun etarlicha chora-tadbirlar ishlab chiqishni nazarda tutadi. 
Talaba mazkur fanni chuqur o’rganish orqali iqtisodiy hodisa va jarayonlar, 
ularning samarasi va hamda natijaviyligi yuzasidan joriy va istiqbolli zamonaviy 
boshqaruv qarorlarini qabul qilish hamda ularni amalda qo’llay olishni o‟rganadi. 
Ushbu sirtqi ta‟lim talabalari uchun “Moliyaviy tahlil” fanidan mustaqil ta’lim 
topshiriqlarini bajarish uchun uslubiy qo’llanma talabalarning mustaqil o’rganib, 
bilim olishlari uchun etarli darajada bilimlarni beradi. 
1.
 
O’QUV FANNING DOLZARBLIGI VA OLIY KASBIY TA’LIMDAGI 
O’RNI
Ushbu fan iqtisodiyot tarmoqlarida moliyaviy tahlilning o’rni, moliyaviy 
tahlil usullari va tamoyillari, moliyaviy tahlilni tashkil etish va axborot 
manbalari, korxona operatsion faoliyatining tahlili, ishlab chiqarish va davr 
xarajatlari tahlili, buxgalteriya balansi tahlili, moliyaviy barqarorlik tahlili, 
kreditga layoqatlilik tahlili, debitorlik va kreditorlik qarzlari tahlili, moliyaviy 
natijalar va rentabellik tahlili, pul oqimlari tahlili, xususiy kapital tarkibi va 
uning tahlili, korxonalar iqtisodiy nochorligi (bankrotligi)ni baholash va tahlil 
qilish, korxonalar moliyaviy holatini reyting baholash va tahlil qilish, moliyaviy 
hisobot elementlarini bashoratlash hamda hozirgi kunda moliyaviy tahlilning 
rivojlanish an‟analari, istiqboli hamda mamlakatimizda amalga oshirilayotgan 
ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarning ustuvor masalalarini qamrab oladi. Ushbu 
dasturda xo„jalik yurituvchi subyektlar xo„jalik-moliya-tijorat faoliyati 

---

4 
 
boshqaruvida axborotlar oqimini shakllantirishning muhim dastagi, moliyaviy 
tahlilning nazariy, uslubiy va amaliy jihatlari aks etgan. 
Talabalarni mazkur fanni chuqur o’rganishi iqtisodiy hodisa va jarayonlar, 
ularning samarasi va natijaviyligi yuzasidan joriy va istiqbolli, zamonaviy 
boshqaruv qarorlarini qabul qilish hamda ularni amalda qo’llay olishga 
o’rgatadi. Fan dasturidagi masalalar turli xo’jalik yurituvchi subyektlar 
moliyaviy munosabatlaridagi tahliliy xulosalarni tayyorlashdagi uslubiy 
jihatlariga ham mos tushadi. 
“Moliyaviy tahlil” fanidan mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarish 
bo’yicha uslubiy 
ko’rsatma
fan o’quv dasturi asosida tuzilgan bo’lib, 
sirqi va ikkinchi oliy ta’lim 5230900- Buxgalteriya hisobi va audit 
(tarmoqlar bo‘yicha), 5230100 -Iqtisodiyot (tarmoqlar va sohalar bo’yicha, 
5230200 Mеnеjmеnt (xizmatlar sohasi, 5230600- Moliya, 5230700- Bank ishi, 
5230800- Soliqlar va soliqqa tortish, 5231200 -Sug’urta ishi, 5232400- 
Iqtisоdiy xаvfsizlik, 5232800- Elektron tijorat ta’lim yo’nalishlaridagi 
talabalar uchun mo’ljallangan.