‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi umumiy psixologiya

73 D evid Mayers Psixologiya.  Minsk.  2008.  582-bet.
233

---

Yuqorida  yozganimizdek tajribalar ko‘rsatadiki, miyaning har bir 
qismi o‘ziga xos  funksiyani bajaradi. Miyaning chap qismi mantiqiy 
jihatdan narsalarga baho beradi. 0 ‘ng miya -  hissiyot bilan intuitsiya 
orqali bo‘lib, narsalami qabul qilishga yordam beradi.
“Dihotomiya”  -   o‘ng  va 
chap  miya  qismlari  bu  fikr 
sizni  osonlik  bilan  fikrdan 
chalg‘itishi 
mumkin  deb 
ogohlantirgan  edi  (Sperri 
1982).  Hatto  biz  hikoya 
o‘qiyotganimizda  miyaning 
ikkala qismi  ishlaydi -  chap 
qism  so‘zlar va uning  ma’nosini  topadi,  o ‘ng  qismi  hazil,  hissiyot va 
tasavvumi baholaydi (Hellige,  1993).
Britaniyaning  Kolumbiya  universitetidagi psixolog  Stenli  Koren, 
“Chapaqay sindromi” asarida jumalistika qanday qilib ko‘pincha ilm 
fanni soddalashtirishi va bezaklikni ko‘rsatadi. U majlislaming birida 
psixolog Dorin Kimuraning nutqini eshitganini esladi, unda aytilishi- 
cha,  chap  quloq  bilan  musiqani  eshitgan  insonlar,  o ‘ng  quloq  bilan 
musiqani eshitgan insonlardan ko‘ra tezroq eslashdi.
0 ‘quvchilami  ustidan  tajriba  o ‘tkazib  shuni  bildikki,  chap  quloq 
o ‘ng  miyadagi  hujayraga  ko‘proq  ma’lumotlar  o‘tkazib  beradi  va 
o‘ng hujayra  tashqarisidagi  musiqalarni  yaxshiroq  o‘zlashtiradi.  Bir 
necha  kundan  keyin,  New York  Times jumali  yozdiki,  London  psi- 
xologi  (Ontario  viloyati)  Dorin  Kumura  shuni  aniqladiki,  musiqiy 
qobiliyatlar  miyadagi o‘ng hujayra bilan boshqariladi.
New York Times  gazetasi ma’lumotlaridan kelib  chiqib maqoladagi 
fikrini  davom ettirib yozdiki,  Londonning psixologiya doktori Dorin 
Kimura hamma qo‘shiqchilar ma’lumotlami  o‘ng miya hujayrasi bi­
lan  yaxshi  o‘zlashtirishini  tasdiqladi.  Keyingi  maqolasida Angliya- 
ning psixologi Dorin Kimuraning nima uchun mashhur qo‘shiqchilar 
chapaqayligini tushuntirib berdi74.
Kishining  qobiliyati  xilma-xil  bo‘lib,  qiziqishlar  va  o ‘z  ustida 
ishlash  natijasida  paydo  bo‘ladi  va  rivojlanadi.  Faoliyatning  mohi-