‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. Q. Pardayev, B. A. Xasanov, B. Yu. Maxsudov, D

Ux
id.p. 
- e n in c h i d e ta l b o ‘ y ic h a x a ra ja tla m in g u m u m iy
m iqdori.
Bundan tashqari, ta n la n ga n obyekt b o 'yich a xa ra ja tlam in g
har b ir tu ri uchun ham u la m in g m iq d o ri aniqlanadi. T u rli y o ‘ n a- 
lishlar bo‘yicha xa ra ja tlam in g m a vju d lig i u la r har b in n in g ta rk ib in i 
aniqlash im k o n in i beradi. Bu esa u n in g ta rk ib iy x a ra ja td o rlig in i 
belgilaydi.
11.4. Elementli koeffltsiyentlilik usulining
mazmuni
E le m e n tli k o e ffits iy e n tlilik u s u lin in g m azm uni u n in g ta b ia - 
tid a n k e lib ch iq a d i. Bu u s u l bevosita ta h lil q ilin a y o tg a n de­
ta in in g nam un a viy y o k i shunga o 'xshash u m u m la s h tirilg a n
nusxasi m a viu d b o ‘ lean d e ta lla rn in g t a nn ar v in i a n iq la s h d a
q o ‘ lla n ila d i.
E le m e ntli ko e ffits iy e n tl ilik u su li deganda ta h lil q ilina yo tg a n
deta in in g u ning m avjud n a m u n a v iy nusxasiga nisbatan n isb iy 
ta n n a rxin i ifo da lo vch i k o e ffits iy e n ti tush u nila di.
9 —T-45-1
129

---

Ushbu usul ta n la b o lin g a n obyekt d e ta lin in g n am unaviy 
nusxasi chizm alarda, lo yih a g ra fikla rid a ifoda etilgan taqdirda 
q o ‘ lla n ila d i.
Unda barcha fun ksiya la r mos ravishda o ‘ rganilgan, ularga 
keta d ig an xarajatlar aniqlangan, h a tto qism an ishlab ch iq arilg a n
h a rn b o iis h i m u m kin.
Bunday sharoitda ta h lilc h i m azkur ta h lil qilina yo tg a n detai­
n in g bugungi iq tis o d iy h o la tid a n ke lib ch iq ib baholaydi. Bugungi 
h o la t loyihada ifo da etilgan k o ‘rsatkichlarga nisbatan farq q ilis h i 
m u m k in .
M asalan, n a rxi o ‘zg argin, am ortizasiya m e’y o ri ham bosh- 
q a ch a b e lg ila n a d ig a n , ish h a q in in g m iq d o ri oshgan b o 'lis h i 
m u m k in . Bu h o la tla r albatta m ahsulotning tannarxiga bevosita 
ta ’ s ir qilm asdan qolm aydi.
Shu tu fa y li yangidan ya ra tila y o tg a n d e ta in in g ta n n a rx in i 
nam unadagi xu d d i shunga o ‘xshash detaining tannarxiga solish- 
tirg a n holda o ‘rganiladi.
E le m e ntli k o e ifits iy e n tlilik u s u lin i qo‘ llagan holda yangidan 
y a ra tila y o tg a n d e ta in in g ta n n a rx in i aniqlash u chu n quyida g i 
foraxuladan foydalanish m u m kin: