Zbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi samarqand davlat chet tillari instituti qo’shma ta’lim dasturi fakulteti koreys tili yo'nalishi

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA OʻRTA
MAXSUS TAʼLIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT CHET TILLARI INSTITUTI
QO’SHMA TA’LIM DASTURI FAKULTETI
KOREYS TILI YO'NALISHI
“TO’MA” FANIDAN
KURS ISHI


Mavzu: Xitoy iyerogliflari "Xancha" koreys yozuvlarida qo’llanilishi


Bajaruvchi: Fazliddinov Jamshid Abduvafo o’g‘li
Kurs ishi rahbari: Usarova Laylo Ibragimovna
Guruh:231


Samarqand 2022.
ANNOTATSIYA
Ushbu kurs ishida Xitoy iyerogliflari, xancha koreys yozuvlarida qo’llanilishi, Eumxun, xitoycha belgilar tasnifi haqida batafsil yoritib berish borasida so’z boradi.


MUNDARIJA
KIRISH.....................................................................................................................4
I BOB. Xitoy iyerogliflari
1.1. Xancha koreys yozuvlarida qo’llanilishi………………………………………5
1.2. Eumxun...............................................................................................................6
II BOB. JANUBIY KOREYADA XANJA............................................................9
2.1 Matbaa vositalari.................................................................................................9
2.2 Xitoycha belgilar tasnifi…………………………………………………15
XULOSA................................................................................................................26
FOYDALANILGANADABIYOTLAR...............................................................27

KIRISH
Kirish uchun asosiy turtki Xitoycha belgilar ichiga Koreya ning tarqalishi edi Buddizm. Xanjani koreyslarga tanishtirgan asosiy xitoy matni diniy matn emas, balki xitoycha matn edi Cheonjamun (천자문;千字文; Ming belgi klassik).

Koreyslar o'rganishlari kerak bo'lsa ham Klassik xitoy aksariyat hollarda savodli bo'lish uchun xitoycha belgilarning soddalashtirilgan shakllaridan foydalanilgan ba'zi qo'shimcha tizimlar ishlab chiqildi fonetik jihatdan koreys tilini, shu jumladan transkripsiyasini hyangchal (향찰;鄕 札), gugyeol (구결;口訣) va idu (이두;吏 讀). Hanjani bunday tizimlarda koreys tilini yozishga moslashtirishning bir usuli (masalan, Gugyeol) mahalliy koreys tilini ifodalash edi grammatik zarralar va boshqa so'zlar faqat talaffuziga ko'ra. Masalan, Gugyeol belgilaridan foydalanadi 爲 尼 koreyscha "hăni" so'zini transkripsiya qilish, zamonaviy koreys tilida "qiladi va shunga o'xshash" degan ma'noni anglatadi. Xitoy tilida esa xuddi shu belgilar Mandarin tilida "wéi ní", ya'ni "rohiba bo'lish" iborasi bilan o'qiladi. Bu Gugyeol so'zlarining odatiy namunasi, bu erda radikal (爲) koreys tilida uning ma'nosi uchun o'qiladi (hă— "bajarish"), qo'shimchasi esa 尼, ni ("nun" ma'nosini anglatadi), fonetik jihatdan ishlatiladi.