Zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta maxsus ta’lim vazirligi Islom Karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Ayirmali o‘lchash (differentsial) usuli – o‘lchov bilan taqqoslash usulining turi hisoblanib, o‘lchanayotgan kattalik­ning va o‘lchov orqali yaratilgan kattalikning ayirmasini (farqini) o‘lchash asbobiga ta’sir qilish usuli.
Ayirmali usulning mohiyati shundan iboratki, bunda o‘lchanadigan kattalik bilan o‘lchov orqali qayta tiklangan uning aniq qiymati to‘la muvozanatlashmaydi. O‘lchanadigan kattalik bilan uning aniq qiymati orasidagi farq esa asbobning shkalasi (kattalik birligida darajalangan)dan kuzatiladi.
1-misol. Vol’tmetr yordamida ikki kuchlanish orasidagi farqni o‘lchash, bunda kuchlanishlardan biri juda yuqori aniqlikda ma’lum, ikkinchisi esa izlanayotgan kattalik hisoblanadi
.

;


U_x bilan U₀ qanchalik yaqin bo‘lsa, o‘lchash natijasi ham shunchalik aniq bo‘ladi.