Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта масус таълим вазирлиги

NAZORAT SAVOLLARI.

1.Neftni texlologik klassifikatsiyasi.

2.Neft va neft mahsulotlari tarkibidagi suvni ajratish usullari.
3.Neftni qazib olgandan so‘ng nima uchun stabillash kerak?
4.Diva va Starka usuli bilan suv miqdorini aniqlash.
5.Neft qanday paydo bo‘ladi?
6.Neft paydo bo‘lishi haqida organik va anorganik gipotezalar.
7 Neftni qazib olinish usullari.
8.Neftni ilmiy klassifikatsiyasi.


2-Laboratoriya ishi
Neft tarkibidagi aromatik uglevodorodlarni aniqlash


Ishdan maqsad: Benzol va benzol gomologlarining xossalari o’rganish.

Molekulasida benzol halqasi bor karbosiklik birikmalar aromatik birikmalar deyiladi.

Benzol aromatik uglevodorodlarning eng oddiy vakilidir.

U normal sharoitda kaliy permanganat ta’sirida oksidlanmaydi, chunki benzol halqasi oksidlovchilar ta’siriga nihoyatda chidamlidir.
Benzol halqasidagi barcha vodorod atomlari almashinish reaksiyalariga bir xil kirishadi. Agar benzol halqasiga bir guruh kirsa vodoroddagi teng qiymatlilik yo’qoladi va keyingi almashinuvchi avvalgi guruh yo’naltirgan o’ringa almashinadi. Bu xususiyat benzol halqasidagi o’rinbosarlarning navbatdag o’rin almashinuvchi gruppani o’ziga nisbatan qaysi holatga yo’naltirish bilan ifodalanadi.
Benzoldan sintetik kauchuk, plastik massalar, turli smolalar, sintetik poliamid tolalar, portlovchi moddalar, turli erituvchilar hosil qilinadi.

1-tajriba. Benzolning natriy benzoatdan olinishi.

Reaktivlar: Natriy benzoat, natron oxagi.

Chinni havonchada 2 g natriy benzoat va 2 g natron oxagi kukun qilib aralashtiriladi va quruq probirkaga solinadi, so’ngra probirka gaz chiqish nayi o’tkazilgan tiqin bilan berkitiladi va shtativga o’rnatiladi. Nayning ikkinchi uchi 1 ml suv solingan va muzli suv bilan sovutiladigan yig’gich probirkaga tushiriladi. Shtativga o’rnatilgan probirka qizdirilganda hosil bo’lgan benzol bug’i gaz chiqarish nayi orqali yig’gich probirkaga o’tadi. Natijada yig’gich probirkadagi suyuqlik ikki qavatga – yuqorida benzol, pastda suv qatlamiga ajraladi.