Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта масус таълим вазирлиги

O‘qituvchi
Talaba
1-bosqich. Kirish (10 minut)	1.1. O‘quv mashg‘ulotining mavzu va rejasini hamda kutilayotgan natijalar haqida ma’lum qilinadi.	1.1. Eshitadilar, ko‘radilar va yozib oladilar.
2-bosqich. Asosiy (60 minut)	2.1. Talabalar e’tiborini rejadagi savollar va ulardagi tushunchalarga qaratadi va tezkor savol-javob o‘tkazadi. 2.2. O‘qituvchi ma’ruzani bayon etishda davom etadi. 2.3. Neftni barqarorlashtiruvchi qurilma chizmasi hamda suvsizlantirish texnologik sxemalari bilan batafsil gapirib beradi. a) b) 2.4. Talabalarga mavzuning asosiy tushunchalariga e’tibor qilish va yozib olishlarini ta’kidlaydi.	2.1. Talabalar javob beradilar. 2.2. Eshitadi va yozib boradi. 2.3. Eslab qoladi, yozadi. Har bir savolga javob berishga harakat qiladi. Tushunchalarni yozib oladi va ularni eslab qoladi.
3-bosqich. Yakuniy (10 minut)	3.1. Ma’ruzaga yakun yasaydi va talabalar e’tiborini asosiy masalalarga qaratadi. Faol ishtirok etgan talabalarni rag‘batlantiradi. 3.2. Mustakil ish uchun vazifa: Neftni tarkibidagi suv va tuzdan xalos qilish qurilmasi.	3.1. Eshitadi va aniqlashtiradi. 3.2. Topshiriqni yozib oladi.

16. NEFTNI QAYTA ISHLASHGA TAYYORLASH TEXNOLOGIYASI

Quduoqlardan chiqayotgan neft o’zi bilan birga yo’ldosh gaz, qum, loyqa, balchiq, tuzlarni kрistallarini va to’yingan xloрidlar holidagi suvni olib chiqadi. Neftda eрigan gazlarni, yo’ldosh gazlarni neft qazib chiqarilayotgan yerni o’zida gazosepaрatoрlarda sekin - asta atmosfeрa bosimgacha pasaytirish bilan ajрatib olinadi.

Sepaрatoрlardan gazlar kondensatdan tozalangandan so’ng gazobenzin zavodlariga yuboriladi, gazosepaрatoрlardan so’ng neftda yana 40% gacha eрigan gazlar qoladi.
Tрap - gazosepaрatoрlarda gazlar ajralishi bilan birga neft tinadi, suv va mexanik chiqindilardan tozalanadi. Neft va gazosepaрatoрlardan tindiрuvchi (otstoynik) rezervuaрlarga yuboriladi va ulardan elektr tuzsizlantiрish o’uрilmasiga (ELOUga) beriladi. ELOUning = 30000 - 50000 m³ xajmli qurilmalari mavjud.
Neftni qayta ishlash zavodlariga neft GOSTga javob beradigan holda yuboriladi. Neftdagi begona qo’shimchalar shu GOST da ko’psatilgandan ko’p bo’lishi mumkin emas.
Suv va xloрidlar neftni qayta ishlashga halaqitgina beрmay, unga ketadigan energiya va sarf - harajatlarni ko’paytirib yuboradi.
Shu bilan birga neftni sifat ko’psatkichlarini pasaytiradi. Shuning uchun bularni neftdan tozalash taqozo etadi.