Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

ДЕВОРБОБ 
СОПОЛ
 
БУЮМЛАРИ 

---

3. 
Қуруқ ҳолдаги намунани массаси 80 г. Сувга тўйингандан кейинги 
массаси 90 г бўлди. Намунани ҳажм бўйича сув шимувчанлиги 21%. 
Ҳақиқий зичлиги 2,4 г/см
3
. Шу намунани ўртача зичлиги ва ғоваклигини 
аниқланг. 
4. 
Намунани қуруқ ҳолдаги оғирлиги 65 г. Парафин суртилгандан кейин 
сувдаги оғирлиги 28 г тенг бўлди. Парафинни ҳақиқий зичлиги 0,93 г/см
3
тенг. Намунага суртилган парафин массаси 9,5 г. Сувни ҳақиқий зичлиги 
1,0 г/см
3
. Шу намунани ўртача зичлиги аниқлансин. 
5. 
Намунанинг сувга тўйинган ҳолдаги оғирлиги 63 г. Шу намунанинг 
ҳақиқий зичлиги 2,5 г/см
3
. Ҳажм бўйича сув шимувчанлиги 18%: Қуруқ 
ҳолдаги оғирлиги 55 г тенг. Шу намунани ўртача зичлиги ва ғоваклиги 
аниқлансин. 
Назорат саволлари 
1. Тоғ жинслари такрибидаги асосий рангли минералларни изоҳланг. 
2. Чўқинди жинслар қандай пайдо бўлган, хоссалари ва ишлатилиши ҳақида 
баён қилинг. 
3. Тоғ жинсларини қайта ишлаш технологияси нималардан иборат? 
4. Курилишда энг кўп ишлатиладиган рангли майда-йирик тўлдирғичларни 
айтинг. 
5. Минерал нима? Минералларга мисол келтиринг. 
6. Тоғ жинси нима? Тоғ жинсларга мисоллар келтиринг. 
7. Тоғ жинси минералларининг қаттиқлик шкаласини ёзиб кўрсатинг. 
Қаттиқликни аниқлаш усулини тушунтириб беринг. 
ТОҒ ЖИНСЛАРИ ( жадвални тўлдиринг) 
Тоғ 
жинсининг 
номи 
Жинснинг 
қандай гуруҳига 
мансуб 
Ташқи кўриниши 
Қандай буюм ва 
материалларда 
ишлатилади 
ранги 
тузилиши 
Гранит 
Сиенит 
Диабаз 
Вулқон 
туфи 
Габоро 

---

Порфирлар
Базальт 
Охактош 
Доломит 
Гипс 
Магнезит 
Гилтупроқ 
Мармар 
Кварц