Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

Чатиштириш учун итларни танлаш ва жуфтлаш.
У ёки бу урчитиш усулни танлаш, ҳар доим ҳам кутилган натижаларга олиб келмайди, чунки ҳамма итлар ҳам наслчилик мақсадларга тўғри келмайди. Бир зотдан фақат аниқ талабларга жавоб берадиган, энг наслдор итлар танлаб олиниши лозим. Бу тадбир сунъий танлаш деб аталади. Бунда итнинг индивидуал сифатлари насл асосида ва атроф муҳитнинг аниқ шароити ҳамда сақлаш, озиқлантириш ва дрессировка билан боғлиқ ҳолда ривожланишини ҳисобга олиш зарур.
Экстерьерни ва итнинг хизмат сифатини баҳолашда, итнинг ҳамма хусусиятлари ҳам наслли бўлмаслигини инобатга олиш лозим. Масалан, кичик бўй наслдан бўлиши мумкин, аммо айрим пайтларда у ёмон парваришдан ҳам келиб чиқади. Итнинг қўрқоқлиги қўпол муносабатдан ёки нерв системасининг туғма хусусиятларидан келиб чиқиши мумкин.
Экстерьер ва конституция бўйича зот стандартига жавоб берувчи, пропорционал ва мустаҳкам тузилган, чидамли, нуқсонларсиз, қуруқ мустаҳкам ва мустаҳкам конституцияга эга итлар танланади. Шунинг билан бирга урчитишга ажратилган итлар аъло хизмат сифатларига: чидамлиликга, кучли ва мувозанатлашган нерв жараёнларига, актив-химоя реакцияга, яхши ривожланган сезги аъзоларга эга бўлишлари керак.
Итни насл шажараси ва авлоди бўйича баҳолаш катта аҳамиятга эга. Шажара карточкаси бўйича итнинг келиб чиқиши, зоти, наслли сифатларининг хусусиятлари ва бошқалар аниқланади. Шажара қариндошлик жуфтлашишларга йўл қўймайди.
Жуфтлаш бир хилли, ҳар хилли ва тенглаштирувчи бўлиши мумкин.
Бир хилли жуфтлашда итларнинг ўзига хос сифатлари мустаҳкамланади. Бунинг учун тип хусусиятлари ўхшаш эркак ва урғочи итлар танланади. Ҳар хилли жуфтлашда итнинг у ёки бу хусусиятларини ўзгартириш мақсад қилиб қўйилади. Бунинг учун турли типга эга итлар танланади. Тенглаштирувчи жуфтлашда итларда бўлган чекланишларни меъёрга келтириш кўзда тутилади. Масалан қанжиқ итнинг оёқлари бироз тор қўйилган бўлса унга оёқлари нормал қўйиладиган эркак ит танланади.
VII. Хизмат итларининг рациони ва уларни