Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсустаълим вазирлиги тошкент тўҚимачилик ва

Қўшимча омиллар:

-тасодифий ҳодисалар;
-ташқи иқтисодий фаолият юритувчи корхоналарни қўллаб-қувватлаш бўйича ҳукумат фаолияти.
Маҳсулот экспорт қилувчи корхоналарни қўллаб-қувватлаш, мамлакат ичида қулай бизнес муҳитини яратиш, ишлаб чиқариш ва бозор инфратузилмасини ривожлантириш, божхона божларининг пасайтирилиши, субсидиялар ва имтиёзли кредитлар бериш, бошқа халқаро шартномалар тузиш орқали миллий корхоналарнинг чет мамлакатлардаги фаолияти учун қулай шароитлар яратиш каби тадбирлар уларнинг рақобат устунликларини оширишга хизмат қилади.

Қисқача хулосалар

Халқаро савдо икки муҳим объектив сабаб- табиий ва хом ашё ресурсларининг мамлакатлар ўртасида бир текис тақсимланмаганлиги ҳамда мамлакатларда ишлаб чиқариш кучларининг бир хил ривожланмаганлигига кўра пайдо бўлган.
Халқаро савдога маҳсулотларни айирбошлаш, хизматларни айирбошлаш ва янги илмий- техник маълумотларни айирбошлаш киритилади. Бу айрбошлашларнинг барча кўриниши ташқи савдо операциялари - экспорт ва импорт операциялари ёрдамида амалга оширилади.
Халқаро савдо назариясининг классик кўринишлари А. Смитнинг «Мутлоқ устунлик» ва Д. Рикардонинг «Нисбий устунлик» назарияларидир.
Д.Рикардонинг нисбий устунлик назарияси мутлақ устунликка эга бўлмаган мамлакатлар ҳам ташқи савдодан фойда кўриши мумкинлигини асослаб беради.
Хекшер-Олиннинг неоклассик концепсияси «Нисбий устунлик» назариясини омиллар билан таъминланганлик нуқтаи назаридан изоҳлаб берди.
Эркин савдо йўлидаги тўсиқларни бартараф қилиш ресурсларни самарали тақсимланишга йўл очиб, провардида барча мамлакатлар учун иқтисодий ютуқ олиб келиши савдо назарияларида исботлаб берилган.

Назорат ва муҳокама учун саволлар

1. 
   Халқаро савдони ривожлантиришнинг объектив ва субъектив сабаблари нималардан иборат?
   
2. 
   Халқаро савдонинг шакллари ва улар ҳажмини белгиловчи омилларни тушунтириб беринг.
   

2. 
   А. Смитнинг «Мутлақ устунлик» назарияси камчилиги нимада кўринади?
   
3. 
   «Нисбий устунлик» назариясининг моҳиятини тушунтириб беринг.
   
4. 
   Савдо шароитлари тушунчанчасини изоҳлаб беринг. Савдо шароитининг яхшиланиши қандай оқибатларга олиб келади?
   
5. 
   Хекшер-Олиннинг неоклассик концепсиясини изоҳлаб беринг.
   
6. 
   “Леоньтев таажуби” қайси сабабли юзага келди ва қандай ечим топти?