Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсустаълим вазирлиги тошкент тўҚимачилик ва

Очиқ иқтисодиёт тушунчаси ва унинг кўринишлари

Тўлиқ макроиқтисодий модел-очиқ иқтисодиёт моделидир. Очиқ иқтисодиёт- шундай иқтисодиётки, у:
а) мамлакат ишлаб чиқараётган товарлари ва хизматларининг маълум бир қисмини экспорт ва импорт қилишини;
б) мамлакат жаҳон молия бозорларида кредит олиши ва кредит беришини англатади.
Кичик очиқ иқтисодиёт-катта бўлмаган мамлакат иқтисодиётидир. Кичик очиқ иқтисодиёт модели капитал ҳаракати счёти ва жорий операциялар счётини ўз ичига олади. Бундай иқтисодиёт жаҳон бозорида катта улушга эга эмас ва жаҳон фоиз ставкасига амалда таъсир кўрсата олмайди
Катта очиқ иқтисодиёт-кўлами йириклиги сабабли фоиз ставкаси мамлакатнинг ичида рўй бераётган жараёнларнинг жиддий таъсирида шаклланадиган иқтисодиётдир.
Катта очиқ иқтисодиёт- жаҳон жамғармалари ва инвестицияларининг катта қисмига эгалик қилаётан йирик мамлакат (АҚШ, ХХР, Германия, Япония, Россия ва бошқ.) иқтисодиётидир. Бундай мамлакатлар жаҳон молия ставкасига таъсир кўрсата олади.
Иқтисодиётнинг очиқлиги даражаси одатда мамлакатнинг ташқи савдоси ҳажмига ёки ҳукуматнинг сиёсий линиясига боғлиқ бўлади. Масалан, Буюк Британия иқтисодиёти нисбатан очиқ ҳисобланади, чунки у ташқи савдога жуда боғланган. АҚШ иқтисодиёти эса нисбатан ёпиқдир, чунки ташқи савдо унинг ривожланиши учун ҳал этувчи рол ўйнамайди.
Очиқ иқтисодиёт халқаро ҳисоб-китобларда хорижий валютадан фойдаланишни кўзда тутади. У тўлов балансида, хусусан жорий операциялар баланси ва капитал ҳаракати балансида ўз аксини топади.

2. Манделл Флемингнинг очиқ иқтисодиёт модели

Ички мувозанат- инфляция жараёнлари мавжуд бўлмаган (ёки унинг барқарор паст даражасидаги) тўлиқ бандлик шароитида талаб ва таклифнинг баланслашганлигидир.
Қисқа муддатли даврда ички мувозанат муаммоси, биринчи навбатда, бюджет-солиқ ва пул- кредит сиёсати воситасида ялпи талабни тартибга солиш орқали таъминланади.