Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсустаълим вазирлиги тошкент тўҚимачилик ва

Номинал ЯММ
Реал ЯИМ = ———————————— 100
Дефлятор
Истеъмол нархлари индекси қуйидагича аниқланади:



𝟎 𝟏
^∑ 𝑸^𝒊 𝑷^𝒊
ИНИ = ∙ 𝟏𝟎𝟎
^∑ 𝑸^𝒊 𝑷^𝒊

Бу ерда:
𝟎 𝟎

Qⁱ₀– базис йилда бозор саватига киритилган i – товар ва хизматлар ҳажми; Pⁱ₁ – i – товарнинг жорий йилдаги баҳоси;

0
Pⁱ – i – товарнинг базис йилдаги ҳажми.
Истеъмол нархлари индекси ҳисоблашнинг шартлари;

• 
  бозор савати базис йил учун аниқланади ва бир неча йил давомида ўзгармайди;
  
• 
  бозор саватига фақат истеъмол характеридаги товарлар ва хизматлар киритилади;
  
• 
  бозор саватига киритилган товарлар ва хизматларнинг ҳажми истеъмол харажатларининг катта қисмини ташкил этиши керак.
  

ИНИ кўрсаткичининг камчилиги шундаки бозор савати таркиби ўзгармас бўлганлиги туфайли аҳоли истеъмоли таркибида товарлар ва хизматлар улушининг ўзгарганлигини, шунингдек товарлар ва хизматлар сифатида рўй берган ўзгаришларни ҳисобга олиш имконини бермайди Шу сабрбли бу инднкс баҳолар даражасини бироз ошириб кўрсатади.

ЯИМ дефлятори эса бозор саватига жорий йида киритилмай қолган товарлар баҳоларининг ошишини ҳисобга олиш имконини бермаслиги туфайли баҳолар даражасини бироз пасайтириб кўрсатади. Шу сабабли бу икки индекснинг ўртача даражасини характерловчи Фишер индекси ҳисобланади:
^𝑰ф ^{= √𝑰}деф ^{∙ 𝑰}ини
Саноат ишлаб чиқарувчилар баҳо индекси истеъмол нархлари индекси сингари ҳисобланади. Лекин бозор саватига саноат маҳсулотларигина киритилиб улар улгуржи баҳоларда ҳисобланади.