Турли ѐшдаги болаларнинг кўкрак ва бош айланасини
кўрсатгичлари (м
м
)
Ёши
йилларда
Кўкрак айланаси (см)
Бош айланаси (см)
Оқдарѐ
Нуробод
Оқдарѐ
Ўғиллар
7
58,1
1,3
57,3
1,7
51,7
0,5
52,1
1,0
8
60,8
1,3
60,3
0,9
51,9
0,8
51,9
0,6
14
72,0
2,3
70,3
3,3
53,3
0,9
54,6
0,8
15
75,5
2,3
81,2
4,4
54,3
0,7
55,5
1,1
Қизлар
7
56,1
2,0
56,4
1,6
51,2
0,5
51,2
1,9
8
58,6
1,3
58,5
1,5
54,3
1,5
51,8
1,4
14
74,8
3,0
71,8
1,7
54,4
1,4
53,6
0,9
15
78,7
3,1
79,7
5,0
54,5
0,7
54,4
1,1
Жадвалдан кўриниб турибдики кўкрак ва бош айланаси бўйича
олинган кўрсатгичларда ҳам иккала туман болаларида ўхшашлик ва фарқ
қилувчи томонларни кўриш мумкин.
Кўкрак айланаси бўйича 8 ѐшли болаларда иккала туманда ҳам бир –
бирига ўхшашлик мавжуд 7-14-15 ѐшлиларда фарқлар кузатилади. 7
ѐшлиларда (Оқдарѐ т. 58,1
1,3 Нуробод т. 57,3
1,7 кг) 14 ѐшли болаларда
29
(Оқдарѐ т. 72,0
2,3 Нуробод т. 70,3
3,3 кг) 15 ѐшлиларда (Оқдарѐ т. 75,5
2,3 Нуробод т. 81,2
4,4 кг)
Кўкрак айланасини катталиги иккала туман қизларида ҳам ўхшашлик
ва фарқ қилувчи томонларини кўриш мумкин. 7-8 ѐшли қизларни кўкрак
айланаси иккала туманда бир хил ўхшашлик мавжуд. 14 ѐшлиларда (Оқдарѐ
т. 74,8
3,0 Нуробод т. 71,8
1,7 кг) ни 15 ѐшлиларда (Оқдарѐ т. 78,7
3,1 Нуробод т. 79,7
5,0 кг) эканлиги кўрсатилган.
14 - 15 ѐшдаги ўсмирларни қўл – бармоқ мускул кучи қўл
динамометири билан аниқланди (3- жадвал).
3- жадвал
Ёши
йилларда
Қўл мускул кучи (кг)
Оқдарѐ
Нуробод
Ўнг
Чап
Ўнг
Чап
14
16,6
2,2
14,9
2,1
19,7
2,1
17,3
3,3
15
23,6
3,1
22,4
2,9
27,6
7,0
26,1
6,9
Қизлар
14
16,4
3,0
14,2
1,9
16,3
2,5
14,1
1,0
15
17,3
2,2
15,1
1,9
17,1
3,7
13,6
2,8
Қўл бармоқ мускул кучи бўйича икала туманда яшовчи ўсмирларда
кузатувлар ўтказганимизда улар ўртасида ўхшашлик ва фарқлар
мавжудлиги кўзга ташланди.
14 ѐшли ўғил болалар қўл мускул кучи (Оқдарѐ т. Ўнг 16,6
2,2; чап
14,9
2,1. Нуробод т. ўнг 19,7
2,1; чап 17,3
3,3 кг). 15 ѐшлиларда
(Оқдарѐ т. ўнг 23,6
3,1; чап 22,4
2,9. Нуробод т. ўнг 27,6
7,0; чап 26,1
6,9 кг) ни кўрсатди. 14 – 15 ѐшли ўғил болаларнинг қўл мускул кучи
бўйича Нуробод т. болалари Оқдарѐ т. болаларига нисбатан қўл бармоқ
мускул кучи юқорилиги маълум бўлди.
Қўл бармоқ мускул кучи бўйича қизларни 14 ѐшлиларида иккала
туманда ҳам (Оқдарѐ т. ўнг 16,4
3,0; чап 14,2
1,9. Нуробод т. ўнг 16,3
2,5; чап 14,1
1,0 кг) ўхшашлик кўзга ташланади. 15 ѐшли қизларда (Оқдарѐ
т. ўнг 17,3
2,2; чап 15,1
1,9. Нуробод т. ўнг 17,1
3,7; чап 13,6
2,8 кг).
Бу ѐшдаги қизларда ўнг қўл мускули кучи бўйича ўхшашлик, чап мускули
кучи бўйича фарқлар кузатилди.
Бизнинг кузатишларимизда ҳам болалар ва ўсмирларнинг ўсиш ва
ривожланишида турли туман ва шаҳарларда яшовчи болаларда ўзгаришлар
учраши мумкинлиги аниқланди.
Болалар ва ўсмирлардаги жисмоний ривожланиш кўрсатгичларни
ўзгаришида юқорида кўрсатиб ўтилган экологик – географик, иқтисодий ва
ижтимоий омилларнинг таъсирига боғлиқдир. Болаларнинг жисмоний
кўрсаткичлари олиб борилган тадқиқот натижаларидан келиб чиқиб
жойлардаги белгиланган стандартларга мос келади. Бундан кўринадики
юртимизда ѐш авлодга кўрсатилаѐтган ғамхўрлик, уларга яратилаѐтган
барча шарт-шароитлар уларнинг жисмоний ривожланишига қаратилган.
30
Do'stlaringiz bilan baham: |