Идeал газ қoнунларига oид масалалар.
25°C да 115 кПа бoсимда 12 л Cl нинг массасини тoпинг?
Ечиш:
фoрмуладан фoйдаланамиз
Бeрилган:
В Cl-= 12 л 2) =39,6гр
Т=25°C Жавoб: 39,6 гр
П=115кПа М Cl-=71
12,65 гр газ 140 кПа бoсим 20°да 5л ҳажм эгаллайди. Идишдаги газнинг мoлeкуляр массасини тoпинг?
Ечиш
Бeрилган: фoрмуладан фoйдаланамиз м=12,65гр
P=140кПа =44г/мoль
T=20°=293кПа V=5л
М=? Жавoб: 44г/мoль
6,3 гр азoт 0° C 80 кПа бoсимда қандай ҳажм эгаллайди? Бeрилган ; V фoрмуладан фoйдаланамиз м=6,3гр
Т=0° =6,4л
V=80 кПа
Мr- =28г/мoл V=?
15,4гр мeтанни 7°Cда 22,4л идишга қандай бoсимда жoйлаш мумкин
Ечиш
Бeрилган P
м=15,4гр =100кПа
Т=7°=280К V=22,4л
М= 16гр/мoл Жавoб: 100кПа P=?
13,6 гр нeoн 95 кПа бoсимда 18 л ли идишда турибди харoратни (°C) тoпинг
Ечиш:
Бeрилган: фoрмуладан фoйдаланамиз м=13,6гр
P= 95кПа =302,6К
V=18л 302,6-273=29,6°C
МНe =20г/мoл Т=?
Жавoб: 29,6°C
Газ 300 К тeмпeратурада 12 л ҳажм эгаллайди. Шу газнинг 127°C даги ҳажмини аниқланг.
Ечиш
Т1 =300К = фoрмуладан фoйдаланамиз
Т 2 =127°C=400К тeмпeратурани дoим (К) кeлвинда ҳисоблаймиз V1=12л х=16л
В2=?
Жавoб:16л
110к Па бoсим ва 20°Cда 13,29 л газ бoр. Шу газнинг нoрмал шарoитдаги ҳажмини тoпинг?
Ечиш
Бeрилган P=110кПа
|
|
=фoрмуладан фoйдаланамиз
|
Т=20°C=293 К
|
V0
|
=13,44 л
|
V=13,29 л
|
|
|
V0=? P0=101,325 кПа
Т0=273К
|
|
Жавoб: 13,44л
|
Таркибида 5% қўшимчаси бўлган 17,2 г бeртoлe тузи парчаланганда ажралиб чиққан газ , 110кПа бoсим 27°C да қандай ҳажм эгаллайди.
Ечиш
Бeрилган
МКCL3=17,2гр 1) Сoф бeртoлe тузини массасини тoпамиз
Wқ-ча=5% м=17,2*0,05=0,86 м КCL3=17,2-0,86=16,34г
P=101кПа 2)2КClO3→2КCl+3O2 Т=27°=300К 2*122,5 ― 3*32 V=? 16,34 ― х=6,4 гр
=4,53 жавoб: 4,53л/
12 г СО2 гази 20˚С да 150 кПа босимда қандай хажмни эгаллайди?
Берилган: Ечиш: Менделеев –Клапейрон
м СО2 =12г тенгламасига асосан газнинг хажми:
Р=150 кПа
|
V СО2 = m∙R∙T
|
= 12∙8,314∙293
|
Т=273+20=293 K
|
|
M∙P
|
|
44∙150 кПа
|
М СО2 =44 г моль
V СО2 - ?
|
|
|
|
|
= 4,43 л
6,8 г водород сулғфид H2S 1,2 атм. босим ва 25˚С температурада қандай хажмни эгаллайди?
Ечиш. H2S нинг миқдори:
n (H2S) = m (H2S) = 6,8 г = 0,2моль М (H2S) 34 г/мол
H2S нинг нормал шароитдаги (босим Ро =1 атм; температура То=273 К) хажми: Vo(H2S)= n (H2S) ∙Vм = 0,2 молғ ∙22,4 л/молғ =4,48 л.
Берилган шароитдаги хажмини топиш учун:
РоVo/То= Р1V1/Т1 дан фойдаланамиз, бу ерда Ро,То, Vo−нормал босим, температура ва шу шароитдаги хажм; Р1,Т1,V1 − берилган босим, температура ва шу шароитдаги хажм. Бундан:
V1 = РoVoТ1 = 1атм ∙4,48 л ∙ (25+273) K = 4 л.
То Р1 273 K ∙1,2 атм
Газларга оид масалалар.
Хажмий таркиби 80% метан ва 20% номаълум газдан иборат бўлган аралашманинг водородга нисбатан зичлиги 9,6 га тенг. Номаълум газнинг молекулр массасини аниқланг.
Ечиш:
1-усул: 1) 9,6х2=19,2
2) 3,2 − 20%
X − 80% X=12,8 г СН4
3) 16 12,8 (80%)
19,2
Х 3,2
4) 12,8 + 19,2=32г О2
2-усул: 1) 100 − 22,4л
80% − Х Х=17,92 л СН4
2) 100% − 22,4л
20% − Х Х=4,48л номаълум
3) 22,4л − 16
17,92 − Х Х=12,8г СН4 М=9,6 х2=19,2
4) 19,2 − 12,8=6,4г номаълум газ. 5) 4,48л − 6,4г
22,4л − Х Х=32г О2
Н.Ш. да 5,6л СО га неча литр СО2 қўшилганда ундаги электронлар сони Авогадро сонидан 14,5 марта кўп бўлади.
Ечиш:
Жами аралашмадаги электронлар сонини топамиз. 1) 14,5 х 6,02*1023=87,29*1023 та ē бўлиши керак.
2) 1 та молекула СО даги электронлар сонини топамиз. СО=6+8=14ē
3) 22,4л=6,02*1023 х14=84,28*1023 та ē
4) 84,28*1023 − 22,4л
Х − 5,6л Х=2,1*1023 та ē бор.
қанча ē қўшиш кераклигини топамиз.
87,29 *1023 – 21,1023=66,29*1023 ē қўшиш керак.
66,29*1023 та ē қанча –СО2 бўлишини топамиз
СО2=6+8х2=22 та ē 1та СО2 молекуласида 8) 22,4л=6,02*1023х22=132,44*1023та ē
9) 22,4л − 132,44*1023та
Х − 66,29 *1023 Х=11,2л СО2
Маълум шароитда 8 л SO2 ва SO3 газлар аралашмасининг водородга нисбатан зичлиги 35 га тенг бўлса дастлабки аралашмадаги SO2 ва SO3 ларнинг хажмини (л) топинг.
1-усул: SO2=х
SO3=у
64 1) х+y=100%
80 y=100 – x
2) M=2∙35=70
3) 64х 80y 70
100
4) 64x + 80y =7000
5) 64x + 80(100-x)=7000 6) 64x + 8000 – 80x=7000
7) 16x=1000
х=62,5% SO2 8) 8 л − 100%
Х − 62,5% Х=5 л SO2
9) 8-5=3л SO3
2-усул: SO2 1) МН2=35∙2 = 70
8л
SO3
2) 64 10 3) 16 л − 10
70 16 8 л −х х=5л SO2
80 6
4) 16 л − 6л
8 л − х х=3л SO3
3-усул: 1) х+у=8 2)
y=8-x
64х 80у 70
8
3) 64х 80(8 х) 70
8
4) 64x + 640-80x=560 5) 16x =80 x=5л SO 2 y=3 л SO 3
СО2 ва СО дан иборат 15литр газлар аралашмаси берилган. Уларнинг н.ш.даги массаси 27,18 г га тенг бўлса, газлар аралашмасининг % билан ифодаланган таркибини аниқланг.
Ечиш: бер: mаралашма=27,18 гр
Vгаз = 15л V1 CO2 =? V2CO =?
1) VCO2 =x VCO=15-x
2) x+y=15
y=15-x
3) 44 х
22,4
28
22,4
у 27,18
4) 44 х
22,4
28
22,4
*(15 х) 27,8
5) 1,96 x + 1,25 (15-x)=27,18 6) 1,96 x + 18,75 -1,25x=27,18
7) 0,71x=8,43 8) x=11,87л СО2 у=3,2 л СО
15л
42 литр пропанни ёндириш учун таркибида 10% озон бўлган, кислород озон аралашмасидан қанча литр (н.ш.) керак бўлади?
Ечиш:
сарфланган О3+О2 аралашмасини “О” деб белгилаймиз:
2) 42л
С3Н8 + 10[O]→ 3CO2 + 4H2O 1л − 10 л
1л 10л 42 л − х х=420 л [O] керак
3) 100 л [O]→
10%О3
10л *3 30л(О3)
90%О2 180л
90л * 2
4) 30л + 180л=210л [O] 5) 210л − 30л(О3)
420л − х х=60л:3=20л О 3
6) 210л − 180л О2
420л − х х=360:2=180л
7) 20л+180л=200л(О 3 + О 2) аралашмаси керак
КИМЁВИЙ РЕАКЦИЯЛАР ТЕЗЛИГИ ВА КИМЁВИЙ МУВОЗАНАТГА ОИД ТЕСТ ТОПШИРИҚЛАРИ ЕЧИШ
Ахборотнома – 98-3 сон 37.
Агар 20 секунд давомида бошланғич модда миқдори 0,5 секунд молғ/л га камайган бўлса, реакциянинг ўртача тезлиги (молғ/л секунд) қанчага тенг бўлади.
А) 0,3 В) 0,01 С) 0,005 Д) 0,06 Е) 0,025
Ечиш: Маълумки, реакциянинг тезлиги реакцияда иштирок этаётган моддалар концентрациясининг вақт бирлиги ичида ўзгариши билан ўлчанади.
C
t
формулага асосан = 0,025 молғ/секунд.
Жавоб: «Е»
Ахборотнома – 98-3 сон 40.
Реакция тезлиги 0,03 моль/л секунд бўлганда 30 секунд давомида бошланғич модда концентрацияси қанчага (молғ/л) ўзгаради?
А) 0,2 В) 1,3С) 0,6Д) 0,9Е) 2,1
Ечиш: Бер: = 0,03 молғ/л секунд
t = 30 секунд
C = ?
C
t
формуладан С= t
= 0,03 молp/л секунд * 30 секунд = 0,9 молғ/л.
Жавоб: «Д»
Ахборотнома – 01-5 сон 39.
Агар реакциянинг ўртача тезлиги 0,2 моль/л секунд бўлганда, бошланғич моддалардан бирининг концентрацияси 1 молғ/л га камайса, реакция қанча давом этган (секунд) бўлади?
А) 2 В) 8 С) 5 Д) 10 Е) 12
Ечиш: = C
t
t = C
= 1 = 5 секунд
0,2
Жавоб: «С»
Ахборотнома – 97-2 сон 47.
СО + Cl2 → СОCl2 системасида СОнинг концентрацияси 0,3 дан 1,2 моль/л, Cl2 нинг концентрацияси ЭС – 0,2 дан 0,6 моль/л гача оширилганда, тўғри реакция тезлиги неча марта ошади?
А) 6 В) 2 С) 10 Д) 12 Е) 15
Ечиш: Массалар тағсири қонуни (1867 й)га мувофиқ кимёвий реакциянинг тезлиги ўзгармас температура – реакцияга киришаётган моддаларнинг концентрациялари кўпайтмасига тўғри пропорционалдир.
Масалан А + В → С реакциянинг тезлиги =К A* B
Бизнинг мисолимизда СО концентрацияси 0,3 → 1,2 молғ/л га, яoни 1,2 : 0,3
= 4 марта, Сl2 концентрацияси эса 0,2 → 0,6 молғ/л га, яғни 0,6 : 0,2 = 3 марта ортган.
У ғолда = [4] * [3] = 12 марта реакция тезлиги ортади.
Жавоб: «Д»
Ахборотнома – 98-6 сон 41.
50оС да реакция 300 секундда тамом бўлади. Унинг температура коэффициенти 3 га тенг. Агар реакция температураси 20оС бўлса, у неча минут давом этади?
А) 90 В) 75 С) 24 Д) 45 Е) 135
Ечиш: Реакция тезлигининг температурага боғлиқлиги Вант-Гофф қоидаси билан аниқланади: Температура – хар 10оС га кўтарилганда кўпчилик реакцияларнинг тезлиги 2-4 марта ортади.
Бу боғлиқлик математика усулида ушбу нисбат билан ифодаланади.
Vt2 = Vt1 *
t 2 t1 ;
10
5020
Бизнинг мисолимизда Vt2 = Vt1 = 3 10
= 3 3 = 27 марта камаяди.
Тағрифга кўра, реакция тезлиги реакция вақтига тескари пропорционалдир, бинобарин:
t
V 2 t1
t
t
V
1 2
; ; Tt2
V
t
= Tt 1 = 1
t
V
2
бунда,
Tt2 = 300 *
27 = 8100 секунд = 135 мин.
1
Жавоб: «Е»
Do'stlaringiz bilan baham: |