Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари

Б и р и н ч и б о б б ў й и ч а х у л о с а 
Олимларнинг семантик категорияга оид фикрларига асосланган ҳолда 
модаллик мантиқига қуйидагича таъриф берамиз:
Модаллик мантиқи
деб мантиқий жараёнда фикрни тез, аниқ ва 
равшан баён қилишда гаплар оралиғида қатор рамзий белгилар, ҳарфлар, 
формулалар, рақамлар, мантиқий боғловчилар, модал (интенсионал) 
операторларнинг кетма-кет жойлашишида пропозиционал боғловчилар 

---

35 
ёрдамида предметлар ва гаплар орасидаги турли:
чин, реал, тасдиқ, 
тасодиф, хато, инкор, мумкин, зарур, эҳтимол, мумкин эмас, шарт
каби 
модал маъноларни ифодалаш учун хизмат қиладиган шартли тил 
белгиларига айтилади. 
Тил белгилари модаллик мантиқи тизимини ташкил қилиб, улар, 
биринчидан,
пропозиционал ва предикатлар ҳисобини аниқлашда етакчи 
ҳисобланса, 
иккинчидан,
мавжуд ахборотлар турли хил мазмундаги 
хабарларни аниқ ҳамда тежамли баён қилиш ва узатиш учун хизмат қилади. 
Мантиқ илмида модаллик категориясининг турлари ва уларнинг қандай 
йўллар билан ифодаланишини қуйидаги семантик жадвалда кўриш мумкин.
 
Ҳозирги замон мантиқ илмида модаллик категориясининг 
турларига муносабат 
3-жадвал 
Мантиқшунос 
олимлар 
Чин, реал, 
тасдиқ, 
тасодиф 
 
1 
Хато, 
инкор 
 
 
2 
Мумкин 
эҳтимол 
 
3 
Мумкин 
эмас, 
таъқиқ 
 
4 
Зарур 
 
 
5 
Шарт 
 
 
 
6 
1. Аккерман 

 

 

 
