133
ТАЛАБАЛАР МУСТАҚИЛ ИШИНИ ТАШКИЛ ЭТИШДА
ЎҚИТИШ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ
Мирзаева Ш.Р.
Тошкент педиатрия тиббиѐт институти
Чет тиллар, педагогика ва психология кафедраси
Кадрлар тайѐрлаш миллий дастурида чуқур назарий ва амалий
билимларни эгаллаш билан бир қаторда танлаган соҳаси бўйича мустақил
фаолият кўрсата оладиган, ўз билими ва малакасини мустақил равишда
ошириб борадиган, масалага ижодий ѐндошган ҳолда муаммоли вазиятларни
тўғри таҳлил қилиб, шароитга тез мослаша оладиган мутахассисларни
тайѐрлаш асосий вазифалардан бири сифатида белгиланган. Шу сабабли
олий ўқув юртларининг мустақил таълим жараѐнига замонавий педагогик
технологияларнинг татбиқ этилиши талабаларнинг мустақил билим олишида,
вақтини маҳсулдор фаолиятга сарфлашида, мустақил ва ижодий фикрлаш
қобилиятини шакллантиришда, жаҳон талабларига мос мутахассис бўлиб
етишишида катта аҳамиятга эга.
Ишнинг мақсади:
адабиѐтлар билан ишлаш, манбаларни ўрганиш ва
таҳлил қилиш орқали талабалар мустақил ишини ташкил этишда ўқитиш
технологияларидан фойдаланиш мавзусини назарий жиҳатдан ѐритиш.
Қўлланилган усуллар
. Манбалар билан ишлаш ва назарий таҳлил.
Олинган натижалар муҳокамаси
. Маълумки, ахборот ва билимлар
доираси тез суръатда ортиб бораѐтган ҳозирги шароитда билимларни фақат
дарс машғулотлари вақтида талабаларга етказиш қийин. Тажрибалар шуни
кўрсатадики, талаба мустақил равишда шуғулланса ва ўз устида тинимсиз
ишласагина билимларни чуқур ўзлаштириши мумкин. Талаба мустақил иши -
муайян фандан ўқув дастурида белгиланган билим, кўникма ва малаканинг
маълум бир қисмини талаба томонидан фан ўқитувчиси маслаҳати ва
тавсияси билан аудитория ва аудиториядан ташқарида ўзлаштирилишига
йўналтирилган тизимли фаолиятдир. Талабаларнинг асосий билим, кўникма
ва малакалари мустақил таълим жараѐнидагина шаклланади, мустақил
фаолият кўрсатиш қобилияти ривожланади ва ижодий ишлашга қизиқиш
пайдо бўлади. Шунинг учун талабаларнинг мустақил таълим олишларини
ташкил қилишда барча зарурий шарт-шароитларни яратиш, дарс
машғулотларида талабаларни ўқитиш билан бир қаторда уларни кўпроқ
мустақил изланишга ўргатиш, мустақил таълим олиш учун йўлланма бериш
ва бунда янги ўқитиш технологияларидан фойдаланиш педагогнинг асосий
вазифаларидан бири ҳисобланади.
Хулоса.
Талабалар мустақил ишини ташкиллаштиришда конспект ѐзиш,
амалий машқларни бажариш, илмий мақола ва тезис, реферат, доклад,
аннотация, тақдимот тайѐрлаш, муаммоли вазиятни таҳлил қилиш, тест
тузиш, интервью, психодиагностика ўтказиш, ―Лойиҳа‖, ―Кейс-стади‖,
―Нилуфар гули‖, ―Балиқ скелети‖, ―Идрок харитаси‖, ―ФСМУ‖, ―Нима
учун?‖, ―Қандай?‖, ―SWOT-таҳлили‖, ―Концептуал жадвал‖, ―Ассесмент‖
каби ўқитиш технологияларини қўллаш самарали натижа беради.