Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Ўзбекистои Ресиубликаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги


-жадвал Овқат хазм қилнш аъзоларн ва ишлаб чиқарадиган шираларнинг таркиби



Download 7,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/197
Sana29.01.2023
Hajmi7,4 Mb.
#904826
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   197
Bog'liq
Valeologiya asoslari (Sayfiddin Faxriddin o\'g\'li)

1-жадвал
Овқат хазм қилнш аъзоларн ва ишлаб чиқарадиган шираларнинг таркиби

Аьзолар
Ширанинг
ҳажми
Ширанинг таркиби
Нимапарни нималарга парчалаЯди
1
Оғиэ бўшлиғи
1,5 лигр
Ш илимшик, карбонсув
ва крахмални
парчаловчи
Полисахаридларни ва крахмални
моносахаридларгача парчалайди
(глюкоза, фруктоза)
2
М евда
2,5 литр
пепсин химозин липаза
шилимшиқ
НС1 (РЬ=1,5-2,2)
Мураккаб оқсилларни
полипептвдларга, сувни ивитади ва
мевдада сақлайди эмулсия ҳолига
келган сут ва еғларни парчалайди
Гастрин меьда
ширасини
кўпайтиради
3
М евда ости беэи 1 лигр
Ишқорий (РЬ=7,3-8 7 ), трипсин,
липаза, амилаза, малтаза, лактаза
4
Жигар
1,2 литр
Сафро, билирубин,
сафро кислоталари
Крахмал, гликоген, сахарозаларни
глюкоза, галактоза, фруктозага
парчалайди
Ахлат билан
стеркобилин,
сийдик билан
уробилин ҳолида
чиқарилади
5
Ичак
2,5 лигр
Амипаза, малтаза,
лактаза —
карбонсувларни
парчалайди Секретин,
панкреозилин
Еғларни глицерин ва ег
кислоталаригача парчалайди
Бипирубин биливердинга айланади
Секретин ширани
кўпайтиради
Панкреозипин
ферментларни
фаоллаштиради
www.ziyouz.com kutubxonasi


Ўн икки бармоқ ичак ҳазм каналининг марказий бўлими ҳисобланади.
Бу ерда ҳазмнинг ўзига хос иккинчи босқичи бошланади. Ўн икки бармоқ
ичакда ҳазм шираларининг 3 хил тури ажралади:
1) Панкреатик шира (меъда ости бези шираси);
2) Ўт суюғутиги (жигарда ҳосил бўлувчи);
3) Ичак шираси. Улар сезиларли ишқорий муҳитга эга.
Меъда ости ва ичак ширалари таркибига оқсиллар, ёглар ва карбон
сувларни парчалайдиган ферментларнинг уч хил тури киради.
Сафро жигар ҳужайралари секрециясининг маҳсулидир. Соғлом
одамда бир кеча-кундузда 500-1200 мл. ўт ажралади.
Сафронинг 97,5%и сув, 2,5%и қуруқ қолдиқцан иборат. Унинг
таркибида куруқ қолдикка асосийси ўт кислоталари, пигментлар ва
холестеринлардир. Ўтда асосий хўл кислотаси мавжуд. Пигментлардан
унда 
ранг 
берувчи 
билирубин 
ва 
биливердинлар 
бор. 
Улар
эритроцитларнинг емирилишидан озод бўлган гемоглобиндан ҳосил
бўлади.
Бундан ташқари мугицин, ёг кислоталари, анорганик 
гузлар,
ферментлар ва витаминлар бор.
Ўт, жигар ҳужайраларида узлуксиз ишлаб чиқарилади ва ўт копида
тўпланади. Овқат ейилгандагина ичакка тушади.
Ўт қуйидаги вазифани бажаради: 1. Ўт панкреатик фермент липазани
фаоллаштиради. 2. Егларни эмулгациялайди, яъни уларни парчалайди. 3.
Ут ёғ кислоталари ва ёғда эрувчи витаминлар А, Д, Е ва К ларнинг
сўрилиши учун ғоят зарур ҳисобланади. 4. Меъда ости безидан шира
ажралишини кучайтиради. 5. 12 бармок ва йўғон ичаклар тонусини
оширади ва перисталтик ҳаракатни рағбатлантиради. 6. Ичаклардаги
чириш жараёнини олдини олади. 7. Касал чақирувчи микробларга қарши
бактериостатик таъсир кўрсатади.

Download 7,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   197




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish