Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин Муҳаммад Бобур номидаги

MURAKKAB TIZIMLAR VA ULARNING GRAFIKLAR ORQALI IFODALASH 
 
Normatov Rafik Nurmatovich,Qo‘qon davlat pedagogika instituti 
texnika fanlari nomzodi, dotsent 
Mirzaaxmedov Muxammadbobur Karimberdiyevich 
Andijon davlat universiteti doktoranti 
 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada biz kompleks tarmoqlarni tahlil qilish texnikasi va 
metodologiyasidan foydalangan holda turli elektr tarmoqlari infratuzilmalarining xususiyatlarini 
o'rganuvchi muhim ilmiy ma’lumotlar taqdim etilgan. 
Kalit so`zlar:
.Kompleks, texnik, topologiya, elektr energiya, infratuzilma, grafik. 
Аннотация:
В этой статье представлены важные научные данные, в которых 
исследуются характеристики различных инфраструктур электросетей с использованием 
сложных методов и методологий сетевого анализа. 
Ключевые слова:
 
Комплекс, технический, топология, электр энергия, 
инфраструктура, графика
. 
Annotation: 
This article presents important scientific data that explores the characteristics 
of different power grid infrastructures using complex network analysis techniques and 
methodologies. 
Keywords: 
Complex, technical, topology, electric, infrastructure, graphics. 
Murakkab tarmoq tahlilining statistik vositalari murakkab tizimlarning tabiiy yoki inson 
tomonidan yaratilgan infratuzilmalarning muhim xususiyatlarini tushunish uchun juda foydali. 
Ijtimoiy ahamiyatiga ko'ra tobora ortib borayotgan e'tibordan biri bu elektr energiyasini 
taqsimlashdir. Biz umumiy topologik xususiyatlarni, grafik bilan bog'liq turli ko'rsatkichlar 
o'rtasidagi farqlarni va ishonchlilik jihatlarini hisobga olgan holda eng dolzarb adabiyotlarni 
toifalarga ajratamiz va o'rganamiz. 
Tizimlar oddiy, murakkab va superkomplekslarga bo'linadi. Barcha turdagi tizimlar orasida 
alohida o'rinni murakkab tizimlar egallaydi. Bularga kosmik va mikroskopik ob'ektlardan tortib, 
hayvonlar, odamlar va jamiyatgacha bo'lgan eng xilma-xil tabiat tizimlari kiradi. Jamiyatdagi 
murakkab tizimlarga nisbatan uchta guruh muammolarini hal qilish kerak: 

tizimning tuzilishi va parametr qiymatlariga qarab uning xususiyatlari va xatti-
harakatlarini tahlil qilish; 

tizimning xususiyatlaridan kelib chiqqan holda struktura va parametr qiymatlarini tanlash; 

murakkab tizimlarni loyihalash. 
Murakkab tizim
- bu har xil turdagi elementlardan tashkil topgan va ular o'rtasida o’zaro
aloqalarga ega bo'lgan tizim. Murakkablik ob'ektiv va sub'ektiv hodisa sifatida tushuniladi. 
Ob'ektiv murakkablik, ularni biladigan sub'ektdan qat'i nazar, tizimlarga xosdir, sub'ektiv 
murakkablik tizimni sub'ekt tomonidan idrok etish xususiyatidan kelib chiqadi. Ammo asosiy asos 
tizimning ob'ektiv murakkabligidir. 

---

130