Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги з. М. Бобур номидаги андижон давлат университети “ижтимоий-иқтисодиёт” факультети

Мафкуравий тизим – мафкуравий ишларнибошқариш,жамиятнинг турли ижтимоий институтлари: оила, мактабгача тарбия муассасалари, умумий таълим мактаблари, ўрта махсус ваолий ўқув юртлари, меҳнатжамоалари, маҳалла кенгашлари,жамоат ташкилотлари, маданий маърифий уюшмалартарбиявий имкониятларини мувофиқлатириш, тартибга солиш, уларни ягона мақсад томон йўналтириш омилари ( иш вақти ва ишдан кейингибўш вақт) ва воситалари (фан, адабиёт, санъат, матбуот,радио, тв., кино, мусиқа ва ҳ.к.), услублари (тушунтириш, ишонтириш, мажбур қилиш) ваусулларинниг ( алоҳида,жамоавий, оммавий) яхлит бир бутун уюшмаси.Шунингдек, мафкуравийтизим мафкуравий таъсир йўналишлари (ақлий, ахлоқий, ҳуқуқий)ва унинг асосий соҳалари (меҳнат, жисмоний, эстетик, экологик, жинсий ваҳ.к.) ҳам ўзига қамраб олади.Мафкуравий тизим бир бутун яхлит уюшмабўлиб, доимий ўзгариб туради. Ушбу тизим самарадорлигига мафкуравий таъсир жараёнининг узлуксизлиги, табақалашганлигига, комплекс ёндошувга боғлиқ.
Мафкуравий ишлар таъсирчанлиги, ҳозиржавоблигини оширишдааҳоли турли табақаларининг ўзига хос миллий, психологик, регионал, касб кор, ёшлик хусусиятларини инобатга олиш ҳам муҳим аҳамиятга эга.
Мафкуравий таъсир - Мафкуравийжараённиннг энг муҳим структуравий компонентларидан биридир. Мафкуравий таъсир икки асосий – тўғри,бевосита ва ўзаро алоқадорликка асосланган билвосита шакллар ёрдамида амалга оширилади.Мафкуравий таъсир самарадорлиги мафкуравий таъсир объекти ва субъектига боғлиқбўлади. Чунончи, мафкуравий таъсир самарадорлигимафкравий таъсир ўтказилишилозимбўлган кишиларнинг (объект) маълумот даражаси, маданий савиясига боғлиқ бўлса, ўз навбатида мафкуравий таъсир ўтказаётган идоралар, тарбиявий муассасалар, тарғибот ва ташвиқотчилар(субъект) амалга ошираётган мафкуравий тадбирлар мазмуни ва шаклига, мафкура ходимларининг профессионал маҳоратига боғлиқбўлади.Мафкуравий таъсир ўтказилишилозимбўлган кишиларнингмаълумот даражаси, маданий, ахлоқий,ҳуқуқий, сиёсий савияси қанчабаланд бўлса, мафкуравий таъсир самарадорлиги шунчаюқорибўлади. Ўз навбатида, мафкуравий таъсир самарадорлиги унинг объекти билан субъекти орасидаги ўзаро алоқадорлик механизмининг мустаҳкамлигигабоғлиқ. Бундай ўзаро алоқадорлик механизмининг мазмунида бир- бирига ўргатиш, бир- биридан ўрганиш, бир- бирига утоз, бир- бирига шогирд принципи ётмоғи даркор. Бундай ҳолатдаҳар бир кишиМафкуравий таъсир дорирасига тушади ва ўша таъсир асосида фаолият кўрсатабошлайди.