Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги вахабов абдурахим васикович

 
 
3.4.1-расм. ИҲТТнинг “яшил иқтисодиёт” кўрсаткичларини 
ўлчашни концептуал тизими
74
 
Ижтимоий-иқтисодий ривожланиш кўрсаткичлари ўз навбатида иккига 
бўлинади (3.4.1-жадвал):
– иқтисодий ўсиш, самарадорлик ва рақобатбардошлик кўрсаткичлари; 
– меҳнат бозори, таълим ва даромад кўрсаткичлари. 
74
OECD (2011), Towards Green Growth: Monitoring Progress: OECD Indicators.

---

62 
3.4.1-жадвал 
Ижтимоий-иқтисодий ривожланиш кўрсаткичлари таснифи.
75
 
Гуруҳ/Синф 
Кўрсаткич 
Кўрсаткич 
тури 
Ўлчов 
имконияти 
Ижтимоий-иқтисодий ривожланиш кўрсаткичлари 
Иқтисодий ўсиш, 
самарадорлик ва 
рақобатбардошлик 
кўрсаткичлар 
Иқтисодий ўсиш ва таркиб: 
- ЯИМ ўсиши ва таркиби 
- соф ялпи даромад 
Самарадорлик ва айрибошлаш: 
- меҳнат самарадорлиги 
- кўпомилли самарадорлик 
- айрибошлашда ишчи кучи улуши 
- халқаро савдо аҳамияти (ташқи савдо 
айланмасининг ЯИМга нисбати) 
Инфляция ва истеъмол товарлари 
нархи: 
- истеъмол товарлари индекси 
- озиқ-овқат, нефът, минераллар, руда ва 
метал нархлари 
М 
М 
М 
М 
М 
М 
М 
М 
S 
S/M 
S 
M 
M 
S 
S 
S 
Меҳнат бозори, 
таълим ва даромад 
кўрсаткичлари 
Меҳнат бозори: 
- 
ишчи кучининг иқтисодиётдаги 
иштироки 
- ишсизлик даражаси 
Ижтимоий-демографик 
кўрсаткичлар: 
- аҳоли ўсиши, таркиби ва зичлиги 
- умр давомийлиги ва соғлом ҳаёт 
йиллари 
- 
даромадлар 
тенглиги: 
Жини 
коэффициенти 
- таълим ютуқлари: таълим даражаси ва 
қамрови 
М 
М 
М 
М 
М 
М 
S 
S 
S 
S/M 
S/M 
S 
Иқтисодиётнинг экологик ва ресурс самарадорлиги кўрсаткичлари 
таркибига иқтисодиёт, жумладан ишлаб чиқариш ва истеъмолда 
сарфланаётган энергия, табиий ресурслар ва экотизим хизматларининг табиат 
капиталига боғлиқ самарадорлик кўрсаткичлари киради (3.4.2-расм).
Ушбу кўрсаткичлар кам углерод талаб, ресурс тежовчи иқтисодиётга 
ўтишнинг устувор характеристикасини ифодалайди. Жумладан, ишлаб 
чиқарилган ва истеъмол қилинган товар ва хизматлар улушига тўғри келувчи 
СО
2
эмиссияси кам углеродлилик даражасини тавсифласа, мазкур кўрсаткичга 
тўғри келувчи ресурслар бирлиги тежамкорлик даражасини тавсифлайди 
(2.3.2-жадвал). 
75
 
http://www.oecd.org/env/indicators-modelling-outlooks/green-growth-indicators
 
Бу ерда:
кўрсаткич туридаги M-асосий кўрсаткич P-ёрдамчи кўрсаткич, ўлчов имкониятидаги: S-барча 
малакатлар учун ҳиоблаш мумкин M- айрим мамлакатлар учун ҳисоблаш мумкин L-кўп мамлакатлар учун 
ҳисоблаш имкони йўқ. 

---

63