¤збекистон республикаси олий ва ¤рта махсус таълим вазирлиги

“Автотранспорт воситаларини хавфсиз бошқариш ва ҳаракат хавфсизлиги асослари” ўқув предметидан мавзулар бўйича ишчи ўқув режаси

№	Мавзуларнинг номи	соатлар
		жами	шу жумладан
			назарий	амалий
1	Йўл шароитлари ва заруриятдан келиб чиқиб, йўлга чиқишни режалаштириш	2	2
2	Автотранспорт воситаси бошқарувида кузатишни ташкиллаштириш, қабул қилинаётган ахборотнинг хавфлилик даражасини баҳолаш	2	2
3	Автотранспорт воситасини бошқариш техникаси	2	2
4	Автотранспорт воситасини бошқаришда ҳайдовчининг ҳаракатлари	2	2
5	Автотранспорт воситаларининг фойдаланиш кўрсаткичлари	2	2
6	Мураккаб вазиятларда ҳайдовчининг ҳаракатлари	5	5
7	Парковка ва паркинглар	1	1
8	Йўл-транспорт ҳодисалари	1	1
	Синов	2	2
	Жами	19	19

“Автотранспорт воситаларини хавфсиз бошқариш ва ҳаракат хавфсизлиги асослари” ўқув предметидан мавзулар бўйича ишчи ўқув дастури
1-мавзу. Йўл шароитлари ва заруриятдан келиб чиқиб, йўлга чиқишни режалаштириш.

Йўлга чиқиш заруратининг автотранспорт воситасини хавфсиз бошқаришга таъсири. Йўл ҳаракати шароитидан келиб чиққан ҳолда йўлга чиқиш заруриятини баҳолаш: кундузи ёки қоронғи пайтда, етарлича кўринмаслик шароитида, ҳаракатнинг тиғиз пайтида, қатнов қисми қопламасининг ҳолатидан ва ҳ. к. келиб чиқиб, йўналишни танлаш ва йўлга чиқиш вақтни аниқлаш.

Йўл шароитининг ҳаракат хавфсизлигига таъсири. Автомобиль йўлларининг турлари ва таснифи. Йўлларнинг тузилиши. Йўл хавфсизлигининг асосий элементлари. Автошиналарни йўл билан илашиш коэффициенти тўғрисида тушунча. Қопламанинг ҳолати ва об-ҳаво шароитига қараб илашиш коэффициентининг ўзгариши.

2-мавзу. Авторанспорт воситаси бошқарувида кузатишни ташкиллаштириш, қабул қилинаётган ахборотнинг хавфсизлик даражасини баҳолаш.

Олдинги масофа кўринишининг учта асосий зонаси: узоқ (30-120 сония), ўрта (12-15 сония) ва яқин (4-6 сония). Йўлдаги шароитнинг ўзига хослиги олдиндан билиш учун кўринишнинг узоқ масофасидан, хатарнинг хавфлилик даражасини билиш учун ўрта масофасидан ва хавфдан ҳимояланишни бошлаш учун яқин масофасидан фойдаланиш. Вазиятни кузатишнинг аҳоли яшайдиган жойларда ва аҳоли яшайдиган жойлардан ташқарида ўзига хослиги. Йўлнинг кўринмайдиган томонини, тормозланаётиб, бурилишдан, қайта тизилишдан ва қувиб ўтишдан олдин кузатиш кўникмалари. Ён томондаги вазиятни ён кўзгулар ва бошни буриш орқали назорат қилиш. Орқани кўрсатувчи кўзгуларнинг “Панорама” тури афзалликлари. Назорат-ўлчов асбобларини кузатиб боришкўникмаларини шакллантириш. Чорраҳалардан ўтаётганда кесишаётган ёки туташаётган йўлларни кузатиб бориш кетма-кетлиги.

Оддий ва мураккаб вазиятларни олдиндан кўра билиш бўйича мисоллар. Йўл вазиятларини таҳлил қилиш.