Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

neos
– янги, лотинча 
natus
– туғилган ва юнонча 
logos
– ўрганиш. 
Неонатология ривожланишининг асосий йўналишлари: 
– ҳомиладор аѐлнинг саломатлигидаги ўзгаришларнинг ҳомила ва чақалоқ 
ривожланишига таъсирини ўрганиш; 
– янги туғилган чақалоқнинг қориндан ташқари яшашга функционал ва 
метаболик мослашувини ўрганиш; 
– янги туғилган чақалоқларни жонлантириш (реанимация) ва интенсив 
терапия усулларини такомиллаштириш; 
– уларнинг иммунитет ҳолати шаклланишини ўрганиш; 
– ирсий ва туғма касалликларини ўрганиш; 

---

19 
– касалликларни ташхислашнинг махсус услубларини, ушбу ѐшда 
дориларнинг 
фармакокинетикаси 
ва 
фармакодинамикасининг 
хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда касалликларни даволаш усулларини 
ишлаб чиқиш; 
– янги туғилган бемор чақалоқларни ҳар томонлама реабилитацияси; 
– ҳам соғлом, ҳам касал болаларни боқиш ва овқатлантиришнинг замонавий 
жиҳатлари; 
– чала туғилган чақалоқларни парваришлаш ва уларни реабилитация қилиш 
усуллари. 
ЧАҚАЛОҚЛАР ВА ЭРТА ЁШДАГИ БОЛАЛАРНИНГ ЎЛИМ 
КЎРСАТКИЧЛАРИ. 
Соғлиқни сақлаш ривожланганлигининг муҳим кўрсаткичларидан бири 
бўлиб чақалоқларнинг ўлими кўрсаткичлари ҳисобланади, у туғилгандан 1 
ѐшгача бўлган болаларнинг ўлими миқдорини тавсифлайди ва қуйидаги 
формула билан ҳисобланади: 
ҳаѐтнинг биринчи йилида вафот этган болалар сони * 1000 
тирик туғилган болалар сони 
Ўз навбатида чақалоқлар ўлими туғилган кунидан 28 кунгача бўлган 
муддатда вафот этган болалар миқдорини тавсифловчи неонатал ўлимни ўз 
ичига олади, у қуйидаги формулага асосан ҳисобланади: 
0 дан 28 кунгача ѐшда ўлган болалар сони * 1000 
тирик туғилган болалар сони 
Неонатал ўлим эрта ва кеч бўлиши мумкин. 
Эрта неонатал ўлим туғилгандан ҳаѐтнинг 7-кунигача ѐшда ўлган 
болаларнинг сони билан тавсифланади ва қуйидагича ҳисобланади: 

---

20 
0 дан 7 кунгача вафот этган болалар сони * 1000 
тирик туғилган болалар сони 
Кеч неонатал ўлим 7-кундан 28-кунгача вафот этган болалар сони 
билан тавсифланади. 
Ҳар доим яна битта кўрсаткични – перинатал ўлимни таҳлил қилиш 
керак, у қуйидаги формула бўйича ҳисобланади: 
ўлик туғилган болалар сони +0 дан 7 кунгача вафот этган болалар сони * 1000 
тирик ва ўлик туғилганлиги қайд этилган чақалоқлар сони 
Гўдаклар ўлими таркиби: 
– перинатал даврда юзага келадиган алоҳида ҳолатлар; 
– туғма ривожланиш нуқсонлари. 
Афсуски, ўлимнинг қуйидаги сабаблари долзарблигича қолмоқда: НБС, 
инфекциялар, асфиксия.