Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги умиров С. Э., Қодиров З. З

Когорт тадқиқотларда олинган маълумотларга статистик ишлов бериш 
Когорт тадқиқотлар натижасида олинган асосий ва назорат гуруҳлар 
бўйича касалланганларнинг сони ҳақидаги маълумотлар юзасидан, сабаб 
(хавфли омил) ва оқибат (касаллик) ўртасида статистик ишонарли боғлиқлик 
мавжудлигини аниқлаш учун, тегишли ҳисоб-китоблар бажарилади. Кузатув 
муддатининг ниҳоясида дастлаб олинган маълумотлар тўрт қисмли жадвалга 
(
“2 га 2” жадвали, дахлдорлик жадвали) қайд этилади, яъни тадқиқот 
иштирокчиларини тўрт гуруҳга бўлиб гуруҳланади (7-жадвал). 
7- 
жадвал.
Когорт тадқиқотлари учун тўрт қисмли жадвал 
 
гуруҳлар 
Касаллик ҳолатлари 
жами 
бор 
йўқ 
асосий гуруҳ 
(экспозиция 
қилинганлар) 
a
1
b
2
a+b (5) 
назорат гуруҳи 
(экспозиция 
қилинмаганлар) 
c
3
d
4
c+d (6) 
жами 
a+c (7) 
b+d (8) 
a+b+c+d=N (9) 
• a – 
хавфли омил таъсирига дучор этилган иштирокчилар орасидаги
касалланганлар; 
• b – 
хавфли омил таъсирига дучор этилган иштирокчилар орасидаги 
соғломлар; 
• c - 
назорат гуруҳидаги - хавфли омил таъсирига дучор этилмаган 
иштирокчилар орасидаги касалланганлар; 
• d - 
назорат гуруҳидаги - хавфли омил таъсирига дучор этилмаган 
иштирокчилар орасидаги соғломлар; 
• a+b (5) - 
хавфли омил таъсирига учраган когорта аъзоларининг умумий 
сони; 
• c+d (6) - 
хавфли омил таъсирига дучор этилмаган когорта аъзоларининг 
умумий сони;
• a+c (7) -
иштирокчилар орасидаги касалланганларнинг умумий сони;

---

• b+d (8) -
иштирокчилар орасидаги касалланмаганларнинг умумий сони; 
• a+b+c+d=N (9) – 
тадқиқот иштирокчиларининг умумий сони. 
- 
Мутлақ хавф (
омил
+
)=а/(а+b);
- 
Мутлақ хавф (
омил
-
)=с/(с+d); 
- 
Атрибутив хавф (АХ)= а/(а+ b) - с/(с+ d); 
- 
Нисбий хавф (НХ)= a/(a+b) / с/(с+ d); 
-
Кузатув давомидаги янги касалланишларнинг умумий частотаси= 
_____
а+с
____
а+b+с+d 
Таъкидлаш жоизки, мазкур жадвалга фақат мутлақ катталиклар қайд 
этилади. Жадвал қаторларига таққосланадиган гуруҳлар (эга), устунларга эса 
таққослаш амалга ошириладиган белгилар – касаллик бор ёки йўқлиги 
туширилиб, жамланади. 
Инцидентлик 
Кузатилаётган гуруҳлардаги инцидентлик - асосий ва назорат 
гуруҳларида янги касаллик ҳолатлари пайдо бўлиш частотасини кўрсатади. 
Когорт тадқиқотларида инцидентлик қуйидаги формулалар ёрдамида 
ҳисобланади. Асосий гуруҳдаги инцидентлик (IF
+
): 
. 
Назорат гуруҳидаги инцидентлик (IF
-
): 
, 
Формулалардаги: 10
n
- 
кўрсаткичнинг ўлчами.